| rdfs:comment
| - Huaca edo waka (kitxuaz: wak'a), Andeetako kulturetan, leku eta gauza sakratuak, hala nola muinoak, tenpluak, zuhaitzak, iturburuak, haitzuloak edo forma bitxiko harriak, izendatzeko erabiltzen zuten hitza da. Bertan espirituak bizi zirela uste zuten, eta opari edo sakrifizioak eskaintzen zizkieten. Haur bikiak, normala dena baino hatzamar gehiago zituzten pertsonak, forma arraroko landareak eta pertsonen gorpuak ere huacatzat hartzen zituzten. Amuleto gisa erabiltzen zituzten huaca eramangarriak (harri koxkorrak) ere izaten zituzten. (eu)
- In the Quechuan languages of South America, a huaca or wak'a is an object that represents something revered, typically a monument of some kind. The term huaca can refer to natural locations, such as immense rocks. Some huacas have been associated with veneration and ritual. The Quechua people traditionally believed every object has a physical presence and two camaquen (spirits), one to create it and another to animate it. They would invoke its spirits for the object to function. (en)
- Huaca è un termine quechua con cui gli inca definivano luoghi, oggetti o esseri animati ritenuti sacri. Il vocabolo huaca viene, letteralmente, tradotto con "Ydolos" (idoli in italiano) nel fondamentale dizionario «quechua-castellano» scritto nel 1608 da Diego de Gonçález Holguín. (it)
- Уа́ка или Вака (кечуа wak'a, «объект почитания») — священные места инков и других индейцев Южной и Центральной Америки. (ru)
- Huacas var hos folket i Inkariket i Peru både ordet för något man vördade (till exempel anfäder eller gudar) och namnet på de tempel där de tillbads. Det vördade kunde vara olika naturobjekt, som till exempel ett berg. Conquistadorerna utökade ordets betydelse till alla äldre byggnader. Erövrarna ansåg att inkafolkets gudar var lägre stående än deras egen och kunde lätt förstöra gudabilder, men det var svårare att förstöra berg. (sv)
- Huaca, na cultura andina do Peru, pode ser tanto uma divindade como o lugar onde uma divindade é cultuada. No idioma quechua, a waqa significa algo como "sagrado". (pt)
- Уака (Wak'a — «об'єкт шанування» або «то, від чого пішла людина») — священні місця, різні «святі» та духи в державі інків Тауантінсую, Моче, Чиму, Уарі, Тіуанако. Вони займали значне місце в релігійній системі інків. За приблизним підрахунками загалом існувало 10422 уака. (uk)
- Una huaca o waqa (terme provinent del quítxua) és un objecte que representa alguna cosa venerada, normalment un monument d'alguna classe. El terme huaca es pot referir a localitzacions naturals, com roques immenses. Algunes huaques han estat associades amb la veneració i el ritual. Les cultures andines creien que tots els objectes tenen una presència física i dos esperits, un creador i un altre que l'anima. Invocarien els seus esperits perquè l'objecte fes la seva funció. (ca)
- Wak'a (Quechua; in kolonialen Dokumenten meist huaca geschrieben) ist in der Kultur der Anden die Bezeichnung für lokale Gottheiten wie auch für den Ort, wo eine solche Gottheit angebetet wird. Sie ähneln den Kamuy der Ainu oder den Kami Japans. Im Huarochirí-Manuskript wird der Begriff Wak'a für Berggottheiten (z. B. Paryaqaqa und Wallallu Qarwinchu) verwendet, die heute in Südperu Apu oder Wamani heißen und in der Hierarchie über den Wak'a stehen. (de)
- La voz huaca, waca o guaca (del quechua wak'a) designaba todas las sacralidades fundamentales incaicas: santuarios, ídolos, templos, tumbas, momias, lugares sagrados, animales, aquellos astros de los que los aillus, o clanes, creían descender, los propios antecesores, incluyendo a las deidades principales, el Sol y la luna, los cuales eran venerados a través de diferentes ceremonias. (es)
- Dans les langues Quechua de l'Amérique du Sud, une huaca ou wak'a (également waka et huaka) est un objet qui représente quelque chose de sacré, généralement un monument, mais le terme peut aussi désigner des sites naturels, tels que d'immenses rochers. L'anthropologue Alfred Métraux (1902-1963) considérait que le terme Wak'a, était comme l'équivalent grosso modo du concept de fétiche. (fr)
- Wak'a (Quechua; in Spaanse koloniale documenten meestal huaca geschreven) is de naam van lokale goden van de Andes-culturen, en van de plaats waar zo'n godheid wordt aanbeden. Ze lijken op de van de Aino of de Kami van Japan. In het wordt de term wak'a gebruikt voor berggoden (bijvoorbeeld en ) die nu in het zuiden van Peru of wamani worden genoemd, en in de hiërarchie boven de Wak'a staan. (nl)
- Huaca (wak'a) to w języku keczua słowo wieloznaczne. Może oznaczać rzecz zasługującą na szacunek, wielką, wspaniałą, świętą, dziwną lub przeklętą. Za huaca uważano wielkie kamienie, niektóre rzeki, czasem budowle, drzewa itd. Inkowie składali huaca okrutne ofiary z ludzi (często z dzieci, gdyż uważali je za istoty niewinne, posiadające największą moc ułaskawienia bogów), zwierząt, kukurydzy i koki. Każda huaca miała przydzielony kawałek ziemi i kapłanów. Zdarzali się władcy, którzy tępili kult huaca jako obniżający wiarę w Słońce. (pl)
|
| has abstract
| - Una huaca o waqa (terme provinent del quítxua) és un objecte que representa alguna cosa venerada, normalment un monument d'alguna classe. El terme huaca es pot referir a localitzacions naturals, com roques immenses. Algunes huaques han estat associades amb la veneració i el ritual. Les cultures andines creien que tots els objectes tenen una presència física i dos esperits, un creador i un altre que l'anima. Invocarien els seus esperits perquè l'objecte fes la seva funció. Cada grup lingüístic en els pobles andins tenia els seus propis llocs sagrats. Moltes civilitzacions pre-inques del Perú consideraven tot el món un ser sagrat i viu; aquest concepte significava que tot de bellesa o de força significativa s'anomenaria huaca. La paraula pacarina s'utilitza de vegades de manera intercanviable per a aquestes localitzacions. Una huaca pot ser un lloc honorat, com un port d'alta muntanya, un lloc de creació, un lloc d'importància tradicional, una part superior de muntanyes (apu) on plou i origen de l'aigua, una localització astronòmicament alineada, o un lloc d'importància històrica o mitològica (les primeres poblacions dels Andes no diferenciaven entre esdeveniments històrics i sagrats). Una huaca també podria ser la residència o panaka de les mòmies mortes abans de l'imperi Inca. La huaca també podria ser la localització sagrada d'un dels subregnes conquerits per l'imperi inca o dels imperis anteriors, com el del llac Titicaca. També es pot referir a un lloc d'enterrament. Els conqueridors van estendre el seu significat a estructures velles. Això vol dir que les ruïnes dels edificis administratius de la cultura mochica serien anomenats huacas igual que els seus temples. (ca)
- Wak'a (Quechua; in kolonialen Dokumenten meist huaca geschrieben) ist in der Kultur der Anden die Bezeichnung für lokale Gottheiten wie auch für den Ort, wo eine solche Gottheit angebetet wird. Sie ähneln den Kamuy der Ainu oder den Kami Japans. Die Wak'a waren und sind teilweise bis heute wichtige Götter, haben jedoch – anders als panandine Gottheiten wie Pachamama oder Wiraqucha – nur lokal begrenzte Bedeutung, da praktisch jede Dorfgemeinde (Ayllu) ihre eigenen Wak'as hat. Obwohl die Anbetung der Wak'a nach der Conquista im Zuge der Christianisierung bekämpft wurde, werden sie bei den Quechua und Aymara in Teilen des südlichen Peru und in Bolivien bis heute verehrt. Im Huarochirí-Manuskript wird der Begriff Wak'a für Berggottheiten (z. B. Paryaqaqa und Wallallu Qarwinchu) verwendet, die heute in Südperu Apu oder Wamani heißen und in der Hierarchie über den Wak'a stehen. (de)
- Huaca edo waka (kitxuaz: wak'a), Andeetako kulturetan, leku eta gauza sakratuak, hala nola muinoak, tenpluak, zuhaitzak, iturburuak, haitzuloak edo forma bitxiko harriak, izendatzeko erabiltzen zuten hitza da. Bertan espirituak bizi zirela uste zuten, eta opari edo sakrifizioak eskaintzen zizkieten. Haur bikiak, normala dena baino hatzamar gehiago zituzten pertsonak, forma arraroko landareak eta pertsonen gorpuak ere huacatzat hartzen zituzten. Amuleto gisa erabiltzen zituzten huaca eramangarriak (harri koxkorrak) ere izaten zituzten. (eu)
- In the Quechuan languages of South America, a huaca or wak'a is an object that represents something revered, typically a monument of some kind. The term huaca can refer to natural locations, such as immense rocks. Some huacas have been associated with veneration and ritual. The Quechua people traditionally believed every object has a physical presence and two camaquen (spirits), one to create it and another to animate it. They would invoke its spirits for the object to function. (en)
- La voz huaca, waca o guaca (del quechua wak'a) designaba todas las sacralidades fundamentales incaicas: santuarios, ídolos, templos, tumbas, momias, lugares sagrados, animales, aquellos astros de los que los aillus, o clanes, creían descender, los propios antecesores, incluyendo a las deidades principales, el Sol y la luna, los cuales eran venerados a través de diferentes ceremonias. Este concepto se origina en la cultura que el Imperio incaico impuso a todos sus dominios en América del Sur. Los incas creían que el inca Túpac Yupanqui podía hablar con las wakas, y por medio de estas conocía los hechos pasados y futuros, incluso, la llegada de los españoles a América. (es)
- Dans les langues Quechua de l'Amérique du Sud, une huaca ou wak'a (également waka et huaka) est un objet qui représente quelque chose de sacré, généralement un monument, mais le terme peut aussi désigner des sites naturels, tels que d'immenses rochers. L'anthropologue Alfred Métraux (1902-1963) considérait que le terme Wak'a, était comme l'équivalent grosso modo du concept de fétiche. Guacas en Colombie désignait, chez les Pijaos, des lieux sacrés ou à valeur religieuse; sanctuaires naturels (grottes, volcans, sources d'eau), temples rituels et autres lieux sacrés pour leurs communautés, comme les tombes de leurs ancêtres. (fr)
- Huaca è un termine quechua con cui gli inca definivano luoghi, oggetti o esseri animati ritenuti sacri. Il vocabolo huaca viene, letteralmente, tradotto con "Ydolos" (idoli in italiano) nel fondamentale dizionario «quechua-castellano» scritto nel 1608 da Diego de Gonçález Holguín. (it)
- Wak'a (Quechua; in Spaanse koloniale documenten meestal huaca geschreven) is de naam van lokale goden van de Andes-culturen, en van de plaats waar zo'n godheid wordt aanbeden. Ze lijken op de van de Aino of de Kami van Japan. De wak'a waren vaak belangrijke goden, maar hadden in tegenstelling tot pan-Andesgoden zoals Pachamama of Wiraqocha alleen een lokale betekenis. Praktisch elke dorpsgemeenschap (ayllu) heeft zo haar eigen wak'as. Hoewel na de en de daaropvolgende christianisatie de aanbidding van de wak'a werd bestreden, worden ze tot het heden in delen van Zuid-Peru en Bolivia door de Quechua en Aymara vereerd. In het wordt de term wak'a gebruikt voor berggoden (bijvoorbeeld en ) die nu in het zuiden van Peru of wamani worden genoemd, en in de hiërarchie boven de Wak'a staan. (nl)
- Huaca (wak'a) to w języku keczua słowo wieloznaczne. Może oznaczać rzecz zasługującą na szacunek, wielką, wspaniałą, świętą, dziwną lub przeklętą. Za huaca uważano wielkie kamienie, niektóre rzeki, czasem budowle, drzewa itd. Inkowie składali huaca okrutne ofiary z ludzi (często z dzieci, gdyż uważali je za istoty niewinne, posiadające największą moc ułaskawienia bogów), zwierząt, kukurydzy i koki. Każda huaca miała przydzielony kawałek ziemi i kapłanów. Zdarzali się władcy, którzy tępili kult huaca jako obniżający wiarę w Słońce. Jedną z najsłynniejszych huaca jest sanktuarium Pachacámac. W XV w. zostało podbite przez Inków. Mieszkańcy Pachacamac oddawali tam cześć bożkowi Pacha Kamaqowi, utożsamianemu z Wirakoczą. Po podboju doliny Rímac, w której znajdował się Pachacámac, obok jego świątyni stanęła świątynia Słońca. Podczas konkwisty posąg boga został rozbity przez Hernando Pizarro. Inną ciekawą huacą jest skała znajdująca się niedaleko Cuzco. Według legendy jest to brat Manco Capaca zamieniony w kamień. (pl)
- Уа́ка или Вака (кечуа wak'a, «объект почитания») — священные места инков и других индейцев Южной и Центральной Америки. (ru)
- Huacas var hos folket i Inkariket i Peru både ordet för något man vördade (till exempel anfäder eller gudar) och namnet på de tempel där de tillbads. Det vördade kunde vara olika naturobjekt, som till exempel ett berg. Conquistadorerna utökade ordets betydelse till alla äldre byggnader. Erövrarna ansåg att inkafolkets gudar var lägre stående än deras egen och kunde lätt förstöra gudabilder, men det var svårare att förstöra berg. (sv)
- Huaca, na cultura andina do Peru, pode ser tanto uma divindade como o lugar onde uma divindade é cultuada. No idioma quechua, a waqa significa algo como "sagrado". (pt)
- Уака (Wak'a — «об'єкт шанування» або «то, від чого пішла людина») — священні місця, різні «святі» та духи в державі інків Тауантінсую, Моче, Чиму, Уарі, Тіуанако. Вони займали значне місце в релігійній системі інків. За приблизним підрахунками загалом існувало 10422 уака. (uk)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)
