| has abstract
| - Korzenie. Drrama wieloaktowe (Korzenie. Drrama in Several Acts) is a satirical play on the subject of Stalinism by Polish writer Stanisław Lem. Lem wrote it in late 1940s for his close circle of friends and relatives, hid it in his house and never found it. It was found only in early 2000s during the preparation of Lem's Opera Omnia by Gazeta Wyborcza, and published in vol. 16. Some memoirs indicate that it was framed as a puppet show and co-authored with artist Roman Husarski (the two also co-authored the satirical play ). The word korzenie in the title is a pun. One meaning is "roots". The intended meaning alludes to the expression ukorzyć sie przed zachodem, which corresponds to the cliche used in the Soviet Union "идолопоклонничество перед западом", "idolatry of the West", "bowing before the West", and which was an element of the plot. In an interview with Lem recalled that he had even taped the play, but the tape had deteriorated. The play turned out to be hidden in a file which contained another unpublished manuscript, , also published in vol. 16 of Lem's Opera Omnia. The characters of the play had the "Soviet-sounding" names, easily decipherable by the contemporaries, such as the NKVDist with Georgian-language-sounding name Anichwili Tegonieradzę (cf. the patronymic suffixes -shvili and -dze), where "Ani chwili tego nie radzę" means "I would not advise it even for an instant" in Polish. And of course, there is Joseph Stalin, "superhumanly brilliant and inhumanly smiling" ("nadludzko genialny i nieludzko uśmiechnięty") (en)
- Korzenie. Drrama wieloaktowe – groteskowo-prześmiewcza sztuka Stanisława Lema o czasach stalinizmu. Napisana pod koniec lat 40. XX wieku, pierwodruk miała 12 października 2008 w „Gazecie Wyborczej”. Została również umieszczona w wydanym w styczniu 2009 16. tomie dzieł wybranych pisarza (w kolekcji „Gazety Wyborczej”), wraz ze Sknoconym kryminałem oraz Dyktandami). Sztuka, stylistycznie zbliżona do utworów Stanisława Ignacego Witkiewicza, składa się z dwóch aktów, a wśród jej bohaterów są m.in. Dementij Psichow Bartułychtimuszenko („dyrektor fabryki sody kiszonej, bolszewik z odchyleniem”), jego żona Awdotia Niedonogina-Praksywcichina, Tryzad Drumliszyn-Miczurenko („biolog radziecki, uczeń Łysiurina”), Anichwili Tegonieradze („sekretarz organizacji partyjnej w fabryce sody”) oraz Josif Wissarionowicz. Tytułowe „korzenie” to „plugawe korzenie się przed zachodem”. Lem napisał sztukę pod koniec lat 40., jeszcze w okresie studiów. Była ona przeznaczona dla wąskiego grona znajomych, do których należeli m.in. Roman Husarski, , Jan Józef Szczepański, Aleksander Ścibor-Rylski oraz przyszła żona pisarza. Barbara Lem wspomina: „Po raz pierwszy usłyszałam ten utwór na pewno jeszcze w czasach kawalerskich Staszka, chyba około roku 1949. Staszek sam wcielał się we wszystkie postacie, najlepszy był w roli kobiecej. Wykonywał to tak długo, jak długo Stalin żył – najwyraźniej potrzebował takiego odreagowania”. Autor odczytywał sztukę wyłącznie w ścisłym gronie, gdyż w apogeum stalinizmu pokazanie jej szerszej publiczności mogłoby się okazać niebezpieczne ze względu na tematykę i charakter utworu. Z podobnych powodów jej egzemplarz został przezeń starannie ukryty. O kryjówce Stanisław Lem w późniejszym okresie zapomniał i przez około 50 lat uważał swą sztukę za zaginioną, bezskutecznie próbował ją odnaleźć w swoim archiwum; wieloletnie poszukiwania prowadził również sekretarz pisarza. Sztukę odnaleziono dopiero w 2008 roku, już po śmierci autora – ukryta była w schowku przemyślnie urządzonym w szarej, tekturowej teczce zawierającej maszynopis niedokończonej powieści kryminalnej w stylu Chandlerowskim – Sknoconego kryminału. (pl)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)