| rdfs:comment
| - Презентизм (англ. Present — теперішній час) — напрям у методології історії XX століття (особливо в США у 20-40-х роках), яке розглядає історичну науку не як відображення об'єктивних, що мали місце в минулому явищ, а лише як вираз ідеологічних відносин сучасності. Таким чином презентизм відкидає можливість об'єктивної історичної істини. (uk)
- In literary and historical analysis, presentism is the anachronistic introduction of present-day ideas and perspectives into depictions or interpretations of the past. Some modern historians seek to avoid presentism in their work because they consider it a form of cultural bias, and believe it creates a distorted understanding of their subject matter. The practice of presentism is regarded by some as a common fallacy when writing about the past. (en)
- Prezentyzm (z łac. praesens „obecny” i gr. ismos „wiedza”) – kierunek analizy historycznej polegający na ocenie zdarzeń, faktów, poglądów i ocen z przeszłości ze współczesnej perspektywy. Nazwa ta została nadana przez marksistów dwudziestowiecznej metodologii badań historycznych i historiografii rozpowszechnionej głównie w USA. Nurtem, z którego wyrósł prezentyzm, jest pragmatyzm. Główni zwolennicy to Karl Mannheim, Benedetto Croce oraz tzw. kolumbijska szkoła w historiografii amerykańskiej. Głównymi oponentami byli marksiści. Zajmowali oni generalnie pozycje krytyczne wobec pragmatyzmu. (pl)
- Presentisme is een manier van historische analyse waarbij hedendaagse ideeën en perspectieven anachronistisch worden geïntroduceerd in voorstellingen of interpretaties van het verleden. Verscheidene moderne historici trachten in hun werk presentisme te vermijden omdat zij geloven dat het tot een verkeerd inzicht in hun onderwerp leidt. Zij menen namelijk dat je het verleden moet benaderen met de ideeën en perspectieven van die tijd in het achterhoofd om het verleden echt te kunnen begrijpen. (nl)
- Presentism är en typ av historisk analys där dagens idéer och perspektiv anakronistiskt introduceras i avbildningar eller tolkningar av historien. Vissa moderna historiker undviker presentism i sina verk eftersom de anser att det skapar en skev förståelse av ämnet. (sv)
- Презентизм (англ. present — настоящее время) — направление в методологии истории XX века (особенно в США в 20-40-х годах), рассматривающее историческую науку не как отражение объективных, имевших место в прошлом явлений, а лишь как выражение идеологических отношений современности. Таким образом, презентизм отвергает возможность объективной исторической истины. Политический презентизм (ru)
|
| has abstract
| - In literary and historical analysis, presentism is the anachronistic introduction of present-day ideas and perspectives into depictions or interpretations of the past. Some modern historians seek to avoid presentism in their work because they consider it a form of cultural bias, and believe it creates a distorted understanding of their subject matter. The practice of presentism is regarded by some as a common fallacy when writing about the past. The Oxford English Dictionary gives the first citation for presentism in its historiographic sense from 1916, and the word may have been used in this meaning as early as the 1870s. The historian David Hackett Fischer identifies presentism as a fallacy also known as the "fallacy of nunc pro tunc". He has written that the "classic example" of presentism was the so-called "Whig history", in which certain 18th- and 19th-century British historians wrote history in a way that used the past to validate their own political beliefs. This interpretation was presentist because it did not depict the past in objective historical context but instead viewed history only through the lens of contemporary Whig beliefs. In this kind of approach, which emphasizes the relevance of history to the present, things that do not seem relevant receive little attention, which results in a misleading portrayal of the past. "Whig history" or "whiggishness" are often used as synonyms for presentism particularly when the historical depiction in question is teleological or triumphalist. (en)
- Presentisme is een manier van historische analyse waarbij hedendaagse ideeën en perspectieven anachronistisch worden geïntroduceerd in voorstellingen of interpretaties van het verleden. Verscheidene moderne historici trachten in hun werk presentisme te vermijden omdat zij geloven dat het tot een verkeerd inzicht in hun onderwerp leidt. Zij menen namelijk dat je het verleden moet benaderen met de ideeën en perspectieven van die tijd in het achterhoofd om het verleden echt te kunnen begrijpen. De Oxford English Dictionary vermeldt presentism voor het eerst in zijn historiografische betekenis vanaf 1916, en de term was mogelijk als sinds de jaren 70 van de 19e eeuw in deze betekenis in gebruik. Historicus noemt presentisme een ook wel de „drogreden van („fallacy of nunc pro tunc”)”. Het „klassieke voorbeeld“ van presentisme is volgens Fischer de zogenaamd „Whig-geschiedenis”, waarbij bepaalde achttiende en negentiende-eeuw Britse historici geschiedschrijving gebruikten om hun eigen politieke overtuigingen te staven. Deze interpretatie was presentistisch omdat het verleden niet in objectieve historische context afschilderde, maar in plaats daarvan geschiedenis slechts bekeek door de lens van eigentijdse Whig-overtuigingen. In dit soort benadering, dat de relevantie van geschiedenis voor het heden benadrukt, krijgen de zaken die niet relevant schijnen om de eigen overtuiging te staven weinig aandacht, wat (vaak) leidt tot een misleidend beeld van het verleden. „Whig-geschiedenis” en „Whig-achtig” worden vaak gebruikt als synoniemen voor presentisme, in het bijzonder wanneer de historische voorstelling in kwestie teleologisch of is. (nl)
- Prezentyzm (z łac. praesens „obecny” i gr. ismos „wiedza”) – kierunek analizy historycznej polegający na ocenie zdarzeń, faktów, poglądów i ocen z przeszłości ze współczesnej perspektywy. Nazwa ta została nadana przez marksistów dwudziestowiecznej metodologii badań historycznych i historiografii rozpowszechnionej głównie w USA. Hasło to po raz pierwszy pojawiło się w Słowniku Oksfordzkim w 1916 r., a funkcjonowało prawdopodobnie od wczesnych lat 70. XIX wieku. Historyk uważa prezentyzm za sofizmat, znany także jako sofizmat nunc pro tunc. Przykładem takiego podejścia jest historiografia wigów. Otóż niektórzy XVIII- i XIX-wieczni brytyjscy historycy wigowscy spisywali historię w sposób, jaki współgrał z ich własnymi poglądami. Była to interpretacja prezentywna, ponieważ nie przedstawiała przeszłości obiektywnie, a w świetle ówczesnych poglądów politycznych wigów. Akcentując wpływ historii na teraźniejszość, kwestie, które nie wydawały się im istotne, owi historycy opisywali lakonicznie lub pomijali, fałszując tym samym obraz przeszłości. Wyrażenia „historia wigów” lub wigizm (ang. „whiggishness”) często traktowane są jako synonim prezentyzmu, zwłaszcza gdy ocenie przeszłości podlegają sprawy teologiczne czy tryumfalizm. Nurtem, z którego wyrósł prezentyzm, jest pragmatyzm. Główni zwolennicy to Karl Mannheim, Benedetto Croce oraz tzw. kolumbijska szkoła w historiografii amerykańskiej. Głównymi oponentami byli marksiści. Zajmowali oni generalnie pozycje krytyczne wobec pragmatyzmu. (pl)
- Presentism är en typ av historisk analys där dagens idéer och perspektiv anakronistiskt introduceras i avbildningar eller tolkningar av historien. Vissa moderna historiker undviker presentism i sina verk eftersom de anser att det skapar en skev förståelse av ämnet. Oxford English Dictionary ger den första definitionen på presentism i dess historiografiska mening från 1916, och ordet kan ha använts i denna mening så tidigt som på 1870-talet. Historikern identifierar presentism som ett logikfel, även kallat nunc pro tunc. Han har skrivit att ett "klassiskt exempel" på presentism var den så kallade whig-historien där vissa 1800- och 1900-talshistoriker i Storbritannien skrev historia på ett sätt som använde historien för att validera deras politiska åsikter. Denna tolkning var presentistisk, eftersom den inte skildrade historien i en objektiv historisk kontext, utan istället såg historia genom kontemporära åsikter. (sv)
- Презентизм (англ. Present — теперішній час) — напрям у методології історії XX століття (особливо в США у 20-40-х роках), яке розглядає історичну науку не як відображення об'єктивних, що мали місце в минулому явищ, а лише як вираз ідеологічних відносин сучасності. Таким чином презентизм відкидає можливість об'єктивної історичної істини. (uk)
- Презентизм (англ. present — настоящее время) — направление в методологии истории XX века (особенно в США в 20-40-х годах), рассматривающее историческую науку не как отражение объективных, имевших место в прошлом явлений, а лишь как выражение идеологических отношений современности. Таким образом, презентизм отвергает возможность объективной исторической истины. «Презентизм как новый режим историчности и методология не стесняется провозглашать, что интерес историков к прошлому диктуется запросами нынешнего общества», — отмечала С. К. Цатурова. По её словам: «Презентизм возвращает нас к оптимизму рубежа XIX–XX вв. в духе лозунга Б. Кроче „Всякая история должна быть современной“». Политический презентизм Состоит в пренебрежении интересами будущих поколений при выработке политических решений. По мнению публичного философа Романа Кржнарика причина политического презентизма заключается в том, что представительная демократия игнорирует интересы ещё не рождеённых людей. Кржнарик указывает, что у граждан будущего нет никаких прав: в подавляющем большинстве стран не существует государственных органов, которые представляли бы их интересы или потенциальные взгляды на принимаемые сегодня решения. (ru)
|
![[RDF Data]](/fct/images/sw-rdf-blue.png)
![[cxml]](/fct/images/cxml_doc.png)
![[csv]](/fct/images/csv_doc.png)
![[text]](/fct/images/ntriples_doc.png)
![[turtle]](/fct/images/n3turtle_doc.png)
![[ld+json]](/fct/images/jsonld_doc.png)
![[rdf+json]](/fct/images/json_doc.png)
![[rdf+xml]](/fct/images/xml_doc.png)
![[atom+xml]](/fct/images/atom_doc.png)
![[html]](/fct/images/html_doc.png)