This HTML5 document contains 210 embedded RDF statements represented using HTML+Microdata notation.

The embedded RDF content will be recognized by any processor of HTML5 Microdata.

Namespace Prefixes

PrefixIRI
dbthttp://dbpedia.org/resource/Template:
dbpedia-svhttp://sv.dbpedia.org/resource/
wikipedia-enhttp://en.wikipedia.org/wiki/
dbpedia-bghttp://bg.dbpedia.org/resource/
dbrhttp://dbpedia.org/resource/
dbpedia-mshttp://ms.dbpedia.org/resource/
geohttp://www.w3.org/2003/01/geo/wgs84_pos#
n35http://www.ontologydesignpatterns.org/ont/dul/DUL.owl#
georsshttp://www.georss.org/georss/
schemahttp://schema.org/
n21http://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/
dbpedia-frhttp://fr.dbpedia.org/resource/
dctermshttp://purl.org/dc/terms/
rdfshttp://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#
dbpedia-cshttp://cs.dbpedia.org/resource/
rdfhttp://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#
n22http://dbpedia.org/resource/File:
dbphttp://dbpedia.org/property/
dbpedia-eohttp://eo.dbpedia.org/resource/
xsdhhttp://www.w3.org/2001/XMLSchema#
dbpedia-ukhttp://uk.dbpedia.org/resource/
dbohttp://dbpedia.org/ontology/
dbpedia-skhttp://sk.dbpedia.org/resource/
umbel-rchttp://umbel.org/umbel/rc/
dbpedia-jahttp://ja.dbpedia.org/resource/
n27http://bellum.cz/en/
dbchttp://dbpedia.org/resource/Category:
dbpedia-dehttp://de.dbpedia.org/resource/
dbpedia-plhttp://pl.dbpedia.org/resource/
yagohttp://dbpedia.org/class/yago/
dbpedia-ruhttp://ru.dbpedia.org/resource/
wikidatahttp://www.wikidata.org/entity/
dbpedia-nlhttp://nl.dbpedia.org/resource/
n39https://global.dbpedia.org/id/
yago-reshttp://yago-knowledge.org/resource/
provhttp://www.w3.org/ns/prov#
n38https://web.archive.org/web/20060304001712/http:/myweb.tiscali.co.uk/matthaywood/main/
foafhttp://xmlns.com/foaf/0.1/
n23http://www.w3.org/2006/03/wn/wn20/instances/
dbpedia-eshttp://es.dbpedia.org/resource/
freebasehttp://rdf.freebase.com/ns/
owlhttp://www.w3.org/2002/07/owl#

Statements

Subject Item
dbr:Battle_of_Lipany
rdf:type
yago:YagoPermanentlyLocatedEntity umbel-rc:Event yago:MilitaryAction100952963 yago:PsychologicalFeature100023100 yago:Act100030358 dbo:SocietalEvent dbo:Event yago:WikicatHussiteWars yago:Battle100953559 yago:GroupAction101080366 dbo:MilitaryConflict yago:WikicatConflictsIn1434 yago:War100973077 yago:WikicatBattlesInvolvingTheHolyRomanEmpire owl:Thing yago:Abstraction100002137 yago:Conflict100958896 yago:Event100029378 n35:Event yago:WikicatBattlesOnCzechLands schema:Event geo:SpatialThing yago:WikicatBattlesOfTheHussiteWars wikidata:Q1656682 umbel-rc:ConflictEvent
rdfs:label
Bitwa pod Lipanami Battle of Lipany Batalo ĉe Lipany Batalla de Lipany Bitva u Lipan Битва у Липан Битва при Липанах Slag bij Lipany Bataille de Lipany Schlacht bei Lipan リパニの戦い Slaget vid Lipany
rdfs:comment
La bataille de Lipany (une localité sise à 40 km à l'est de Prague dans le canton de Kolín) se déroule le 30 mai 1434 et met pratiquement un terme aux guerres hussites qui ensanglantent alors la Bohême. Elle oppose les hussites modérés (ou utraquistes) alliés, pour l'occasion, aux catholiques en une « », et les taborites, des hussites radicaux, menés par Procope le Chauve (Prokop Holý) et (cs). La batalla de Lipany (una localidad checa a 40 km al este de Praga) se libró 30 de mayo de 1434 y puso fin prácticamente a las guerras husitas que ensangrentaban Bohemia. En ella se enfrentaron los husitas moderados o utraquistas, aliados en esta ocasión con los católicos en una "Liga de Bohemia" y dirigidos por Diviš Bořek de Miletinek, un calixtino compañero de armas de Jan Zizka, y los husitas radicales o taboritas al mando de Procopio el Calvo y Ondrey Kersky. Bitwa pod Lipanami (czes. Bitva u Lipan) – starcie zbrojne między katolicką i utrakwistyczną szlachtą czeską a taborytami i tzw. sierotkami w okresie wojen husyckich. W Czechach uważane za jedną z ważniejszych bitew w historii kraju. Би́тва у Липа́н (чеш. bitva u Lipan) — сражение, произошедшее 30 мая 1434 года близ селения Липаны в Центральной Чехии в ходе Гуситских войн между войсками утраквистов (чашников) и католиков (660—720 боевых возов, около 13 000 пехотинцев и около 1200 всадников), с одной стороны, и таборитов и так называемых «сирот» (480 боевых возов, от 9 до 10,5 тысяч пехотинцев и 700 всадников) — с другой. В результате битвы армия таборитов и «сирот» была разбита, её потери составили около 2 тысяч воинов. Битва при Липанах (чеськ. bitva u Lipan) — битва сталася 30 травня 1434 року поблизу селища Липан у Центральній Чехії в ході Гуситських воєн між військами утраквістів (чашників) і католиків (660—720 бойових возів, близько 13 000 піхотинців і близько 1200 вершників), з одного боку, і таборитів і так званих «сиріт» (480 бойових возів, від 9 до 10,5 тисяч піхотинців і 700 вершників) — з іншого. В результаті битви армія таборитів і «сиріт» була розбита, її втрати склали близько 2 тисяч воїнів. De Slag bij Lipany was een veldslag die op 30 mei 1434 uitgevochten werd bij , een 40-tal kilometer ten oosten van Praag. De slag kwam op het einde van de Hussitische Oorlogen. De verenigde utraquisten (meest rijke edelen) en katholieken van Bohemen versloegen de radicale Taborieten (meest boeren) geleid door . リパニの戦い (リパニのたたかい、チェコ語：Bitva u Lipan)又はチェスキー・ブロトの戦いは、1434年5月30日にプラハの40km東のリパニで発生した戦い。フス戦争を実質的に終わらせた。ボヘミア同盟(ウトラキスト(穏健派フス派)+カトリック)が、大プロコプ率いる過激派フス派(ターボル派+)を破った。 Slaget vid Lipany ägde rum i närheten av Český Brod öster om Prag den 30 maj 1434 mellan två fientliga husitiska falanger: på den ena sidan det utrakvistisk-katolska adelsförbundet under befäl av , på den andra de radikala och under befäl av Prokop Holý. Enligt vissa uppgifter bestod adelsförbundets här av 25 000 man, medan Prokops styrka räknade 12 000-18 000 man. Blygsammare bedömningar räknar med cirka 6 000-8 000 man för de radikala brödraskapen och något fler för adelsförbundet. Bitva u Lipan se odehrála v neděli 30. května 1434 v lokalitě mezi vsí Hřiby a Lipskou horou, která leží přibližně jeden kilometr jižně od středočeské vesnice Lipany. Vojáci utrakvisticko-katolické aliance v čele s Divišem Bořkem z Miletínka zde drtivě porazili polní vojska sirotčího a táborského svazu, tvořící páteř vojenských složek radikálního křídla husitského hnutí. V průběhu bojových operací zahynul i vůdce radikálů Prokop Holý, nejvlivnější husitský politik, na jehož vůli před rokem 1434 do značné míry závisel osud revolučních Čech. Porážka sesadila polní obce z postavení rozhodujícího politického činitele v zemi a umožnila umírněné straně uzavřít dohodu s císařem Zikmundem Lucemburským a legáty basilejského koncilu. Tím bitva předznamenala ukončení občanské války v zemích Koruny če The Battle of Lipany (in Czech: Bitva u Lipan), also called the Battle of Český Brod, was fought at Lipany 40 km east of Prague on 30 May 1434 and virtually ended the Hussite Wars. An army of Moderate Hussite (or Calixtine) nobility and Catholics, called the Bohemian League, defeated the radical Taborites and Orphans (or Sirotci) led by Prokop the Great, the overall commander, and by Jan Čapek of Sány, the cavalry commander. Die Schlacht bei Lipan war eine entscheidende kriegerische Begegnung, die den Ausgang der Hussitenkriege maßgeblich beeinflusste. In deutschen Geschichtsquellen wird die Auseinandersetzung auch als Schlacht bei Böhmisch Brod bezeichnet. Beide Armeen verwendeten die klassische Kampftaktik und Ausrüstung der Hussiten. Beide Seiten wurden auch von erfahrenen Befehlshabern angeführt. Dem Tandem Prokop Holý und Jan Čapek ze Sán stand der nicht minder erfahrene Kelchbruder Diviš Bořek z Miletínka gegenüber, ein alter Mitkämpfer von Jan Žižka. Batalo ĉe Lipany estas decida kunpuŝiĝo, kiu finigis la husanajn militojn. Dimanĉe la 30-an de majo de 1434 proksime de malgranda vilaĝo , situanta proksime de urbo Český Brod, staris kontraŭ si unuiĝintaj fortoj de radikalaj husanoj (Taboritoj gviditaj de Prokop Holý kaj Orfoj de ) en unu flanko kaj koalicio de moderaj kalikuloj kaj katolikoj en la alia flanko. La modera flanko estis nombre tre pli forta, sed la radikaloj denove povis fanfaroni per harmonianta kaj pli sperta armeo. Alie inter la flankoj ne estis gravaj diferencoj. Ambaŭ uzis klasikan husanan taktikon kaj armilaron. Kontraŭ certe sperta kaj estiminda komandanta duopo Prokop Holý kaj Jan Čapek el Sány staris ankaŭ tre sperta kaj kapabla modera kalikulo Diviš Bořek el Miletínko, malnova kunbatalinto de Jan Žižka.
foaf:name
Battle of Lipany
geo:lat
50.02861022949219
geo:long
14.93694400787354
foaf:depiction
n21:Skupina_bratrsk%C3%BDch_vojev%C5%AFdc%C5%AF.jpg n21:Royal_banner_of_the_Kingdom_of_Bohemia_(colorful).svg n21:Prague_banner_c1477.png n21:Hussite_banner_(Taborites).png n21:Rosenberg-Wappen.png n21:Husitská_korouhev.svg n21:Hussite_banner_(Orphans).png
dbo:place
dbr:Lipany_(Vitice)
dcterms:subject
dbc:Battles_in_Bohemia dbc:Battles_of_the_Hussite_Wars dbc:Battles_involving_the_Holy_Roman_Empire dbc:1434_in_Europe dbc:Prokop_the_Great dbc:Conflicts_in_1434
dbo:wikiPageID
159066
dbo:wikiPageRevisionID
1114634849
dbo:wikiPageWikiLink
dbr:Catholics dbr:Lipany_(Vitice) dbr:Radical_Hussites dbc:Battles_in_Bohemia dbr:Prague dbr:Utraquism dbr:Taborites dbc:Battles_of_the_Hussite_Wars dbr:Kingdom_of_Bohemia n22:Husitská_korouhev.svg dbr:Kolín dbr:Sigismund,_Holy_Roman_Emperor dbr:Luděk_Marold dbr:Sion,_Czech_Republic dbr:Compacts_of_Basel n22:Rosenberg-Wappen.png dbr:Sirotci dbr:Karlštejn n22:Royal_banner_of_the_Kingdom_of_Bohemia_(colorful).svg dbr:Kutná_Hora dbr:Rosenberg_family dbr:Mělník dbc:Battles_involving_the_Holy_Roman_Empire dbr:Diviš_Bořek_of_Miletínek dbr:Last_stand dbr:Hussite_Wars dbr:Mercenary dbr:Jihlava dbr:Hanging dbr:Jan_Roháč_z_Dubé dbc:1434_in_Europe dbr:Moderate_Hussites dbr:Bohemia dbc:Prokop_the_Great dbr:Prague_Hussites dbr:Landfrieden dbr:Plzeň dbr:Jan_Čapek_of_Sány dbr:Calixtines dbr:Roman_Catholic_Church dbc:Conflicts_in_1434 dbr:Oldřich_II_of_Rosenberg dbr:Wagenburg dbr:Prokop_the_Great dbr:Prokop_the_Lesser dbr:Death_by_burning dbr:Český_Brod
dbo:wikiPageExternalLink
n27:battle-of-lipany.html n38:Hussite_Battles_and_Significant_events.htm
owl:sameAs
dbpedia-pl:Bitwa_pod_Lipanami dbpedia-nl:Slag_bij_Lipany dbpedia-ms:Pertempuran_Lipany dbpedia-bg:Битка_при_Липан dbpedia-sk:Bitka_pri_Lipanoch dbpedia-fr:Bataille_de_Lipany dbpedia-ru:Битва_у_Липан freebase:m.014_9g dbpedia-de:Schlacht_bei_Lipan dbpedia-uk:Битва_при_Липанах dbpedia-ja:リパニの戦い dbpedia-cs:Bitva_u_Lipan dbpedia-eo:Batalo_ĉe_Lipany wikidata:Q935088 dbpedia-sv:Slaget_vid_Lipany yago-res:Battle_of_Lipany n39:55R8g dbpedia-es:Batalla_de_Lipany
dbp:wikiPageUsesTemplate
dbt:Flagicon_image dbt:Campaignbox_Hussite_Wars dbt:Refimprove dbt:Expand_Czech dbt:Commons_category dbt:Use_dmy_dates dbt:POW dbt:Coord dbt:Authority_control dbt:Infobox_military_conflict dbt:Short_description dbt:KIA
dbo:thumbnail
n21:Skupina_bratrsk%C3%BDch_vojev%C5%AFdc%C5%AF.jpg?width=300
dbp:casualties
1300 700 200
dbp:combatant
22 Radical Hussites * Taborites * Orphans
dbp:commander
Jan Čapek of Sány Prokop the Great Diviš Bořek of Miletínek 16 Jan Roháč of Dubá Prokop the Lesser
dbp:conflict
Battle of Lipany
dbp:date
1434-05-30
dbp:imageSize
300
dbp:partof
the Hussite Wars
dbp:place
Lipany near Český Brod
dbp:result
Victory of Moderate Hussites and Catholics
dbp:strength
10700 14300
georss:point
50.02861111111111 14.936944444444444
dbo:abstract
Битва при Липанах (чеськ. bitva u Lipan) — битва сталася 30 травня 1434 року поблизу селища Липан у Центральній Чехії в ході Гуситських воєн між військами утраквістів (чашників) і католиків (660—720 бойових возів, близько 13 000 піхотинців і близько 1200 вершників), з одного боку, і таборитів і так званих «сиріт» (480 бойових возів, від 9 до 10,5 тисяч піхотинців і 700 вершників) — з іншого. В результаті битви армія таборитів і «сиріт» була розбита, її втрати склали близько 2 тисяч воїнів. Bitva u Lipan se odehrála v neděli 30. května 1434 v lokalitě mezi vsí Hřiby a Lipskou horou, která leží přibližně jeden kilometr jižně od středočeské vesnice Lipany. Vojáci utrakvisticko-katolické aliance v čele s Divišem Bořkem z Miletínka zde drtivě porazili polní vojska sirotčího a táborského svazu, tvořící páteř vojenských složek radikálního křídla husitského hnutí. V průběhu bojových operací zahynul i vůdce radikálů Prokop Holý, nejvlivnější husitský politik, na jehož vůli před rokem 1434 do značné míry závisel osud revolučních Čech. Porážka sesadila polní obce z postavení rozhodujícího politického činitele v zemi a umožnila umírněné straně uzavřít dohodu s císařem Zikmundem Lucemburským a legáty basilejského koncilu. Tím bitva předznamenala ukončení občanské války v zemích Koruny české. Ačkoli se lze při získávání informací o bitvě u Lipan opřít o poměrně bohatou řadu dobových písemností, je zodpovězení otázky, jakým způsobem probíhala, velmi nesnadné, neboť jde často o záznamy značně tendenční a jen útržkovitého charakteru. Z tohoto důvodu čeští historici zastávají rozdílné názory jak při odhadu početních stavů zúčastněných armád a líčení jednotlivých taktických manévrů, tak při líčení časové posloupnosti průběhu některých bojových epizod. Podobnou nejednotnost historická obec zaujímá též v postoji, jaký význam náleží lipanskému střetnutí v českých dějinách. リパニの戦い (リパニのたたかい、チェコ語：Bitva u Lipan)又はチェスキー・ブロトの戦いは、1434年5月30日にプラハの40km東のリパニで発生した戦い。フス戦争を実質的に終わらせた。ボヘミア同盟(ウトラキスト(穏健派フス派)+カトリック)が、大プロコプ率いる過激派フス派(ターボル派+)を破った。 Die Schlacht bei Lipan war eine entscheidende kriegerische Begegnung, die den Ausgang der Hussitenkriege maßgeblich beeinflusste. In deutschen Geschichtsquellen wird die Auseinandersetzung auch als Schlacht bei Böhmisch Brod bezeichnet. Am Sonntag, dem 30. Mai 1434, standen sich südlich des Dorfes Lipany die vereinigten Truppen der radikalen Hussiten (Taboriten) unter der Führung von Prokop dem Großen sowie die Soldaten der Waisen, geführt von Jan Čapek ze Sán, und auf der anderen Seite die Koalition der gemäßigten Utraquisten und Katholiken gegenüber. Die Gemäßigten waren zahlenmäßig überlegen, die Radikalen konnten dagegen erfahrene und durch viele Kämpfe aufeinander abgestimmte Kämpfer vorweisen. Beide Armeen verwendeten die klassische Kampftaktik und Ausrüstung der Hussiten. Beide Seiten wurden auch von erfahrenen Befehlshabern angeführt. Dem Tandem Prokop Holý und Jan Čapek ze Sán stand der nicht minder erfahrene Kelchbruder Diviš Bořek z Miletínka gegenüber, ein alter Mitkämpfer von Jan Žižka. Die Schlacht begann zäh. Die Radikalen, die zuerst eintrafen, nahmen eine vorteilhafte Geländestellung ein. Diese befand sich auf Anhöhen südwestlich von Lipan und schloss sich in eine sechsreihige Wagenburg ein. Mit genügend Verpflegung warteten sie auf die Ankunft der Gegner. Sie verließen sich darauf, dass deren Nervosität mit der Zeit wachsen würde, da ihr Herrschaftsgebiet ungeschützt war. Sie rechneten mit einem Zerfall der Koalition und Schwächung der Katholiken oder deren Generalangriff unter unvorteilhaften Bedingungen. Den Befehlshabern der Gemäßigten war diese Lage klar, und sie versuchten mit einer List die Situation zu lösen. Diviš Bořek z Miletínka versteckte seine Reiter in einem Tal in der Nähe der Wagenburg und näherte sich mit seiner eigenen Wagenburg den Gegnern. Nach 15 Uhr begann der Beschuss. Die Soldaten der Koalition täuschten Verwirrung vor, die Wagenburg brach auseinander, und es begann ein ungeordneter Rückzug. Als der Rückzug begann, unterlief den beiden Befehlshabern der Waisen ein schwerer Fehler. Beim Anblick der flüchtenden Soldaten sahen sie einen erneuten leichten Sieg, wie in den vorhergehenden leicht gewonnenen Schlachten, vor sich. Sie öffneten die Wagenburg, damit sie auch dieses Mal die desorganisierte und demoralisierte Armee mit ihrer „von Gott geschenkten holden Reiterschaft“ in die Flucht schlagen könnten. Die Gemäßigten warteten, bis Jan Čapek ze Sán sich weit genug von der Feste entfernt hatte und alle mit der Beobachtung des sich nähernden Massakers beschäftigt waren, um mit der versteckten Kavallerie anzugreifen. Die Reitergruppe griff die geöffnete Wagenburg an, eroberte sie und hielt sie bis zur Ankunft der zu Hilfe eilenden Infanterie. Diese verteilte sich inzwischen völlig, zeigte aber plötzlich ein gänzlich offensives Verhalten. Die Veränderung weckte zu spät das Misstrauen der Waisen, die inzwischen harte Kämpfe und die sich nähernde gegnerische Armee auf offenem Feld vor sich sahen. Ihnen wurde klar, dass es ihnen nicht gelingen würde, die Wagenburg rechtzeitig zu schließen. Jan Čapek ze Sán hörte die verzweifelten Signale seines Mitkämpfers Prokop Holý, der mit seiner Infanterie in der Wagenburg verblieben war. Jan wurde klar, dass es ihm nicht mehr gelingen würde, die Wagenburg zurückzuerobern und dass einer der Grundsätze der Kampftaktik der Hussiten nie versagte: Wenn die Wagenburg fällt, ist die Schlacht verloren. Der Infanterie konnte nicht mehr geholfen werden. Jan Čapek ze Sán zog sich mit der Reiterei in die in der Nähe befindliche uneinnehmbare Stadt Kolín zurück und rettete dadurch zumindest einen Teil seines Heeres. Die Schlacht endete mit einem Massaker, wobei die Sieger den Großteil der Gefangenen liquidierten (allein etwa neunhundert wurden in Scheunen verbrannt) und den Kern der Taboriten damit auslöschten. Ein Teil der Gefangenen der ursprünglich 12.000 Mann zählenden Armee der Taboriten schlug sich auf die Seite der Gemäßigten mit ursprünglich etwa 20.000 Mann, ein Teil der Überlebenden meldete sich als Söldner bei ausländischen Armeen, und ein kleiner Bruchteil bot noch eine Zeit lang Widerstand, darunter zum Beispiel Jan Roháč z Dubé. Diese eher symbolische Gegenwehr hielt jedoch nicht lange. Roháč wurde am 9. September 1437 endgültig bei Kuttenberg geschlagen. Nachdem er sich geweigert hatte, Sigismund als König anzuerkennen, wurde er in Prag gehängt. Die Hussitenkriege in Böhmen waren beendet. 1881 wurde auf der Anhöhe von Lipan ein Grabhügel errichtet.1898 schuf der tschechische Maler Luděk Alois Marold mit Unterstützung weiterer Künstler das Panoramagemälde „Bitva u Lipan“ (Schlacht bei Lipany), das größte Historiengemälde in Tschechien. The Battle of Lipany (in Czech: Bitva u Lipan), also called the Battle of Český Brod, was fought at Lipany 40 km east of Prague on 30 May 1434 and virtually ended the Hussite Wars. An army of Moderate Hussite (or Calixtine) nobility and Catholics, called the Bohemian League, defeated the radical Taborites and Orphans (or Sirotci) led by Prokop the Great, the overall commander, and by Jan Čapek of Sány, the cavalry commander. La bataille de Lipany (une localité sise à 40 km à l'est de Prague dans le canton de Kolín) se déroule le 30 mai 1434 et met pratiquement un terme aux guerres hussites qui ensanglantent alors la Bohême. Elle oppose les hussites modérés (ou utraquistes) alliés, pour l'occasion, aux catholiques en une « », et les taborites, des hussites radicaux, menés par Procope le Chauve (Prokop Holý) et (cs). Bitwa pod Lipanami (czes. Bitva u Lipan) – starcie zbrojne między katolicką i utrakwistyczną szlachtą czeską a taborytami i tzw. sierotkami w okresie wojen husyckich. W Czechach uważane za jedną z ważniejszych bitew w historii kraju. Slaget vid Lipany ägde rum i närheten av Český Brod öster om Prag den 30 maj 1434 mellan två fientliga husitiska falanger: på den ena sidan det utrakvistisk-katolska adelsförbundet under befäl av , på den andra de radikala och under befäl av Prokop Holý. Enligt vissa uppgifter bestod adelsförbundets här av 25 000 man, medan Prokops styrka räknade 12 000-18 000 man. Blygsammare bedömningar räknar med cirka 6 000-8 000 man för de radikala brödraskapen och något fler för adelsförbundet. Tack vare sitt försprång kunde de radikala brödraskapen besätta den enda fördelaktiga positionen i hela slättområdet, på nordsluttningen av berget Lipská. För första gången under husitkrigen stod två vagnborgar mot varandra. Dödläget ledde till ömsesidiga försök att nå en förhandlingslösning, som efter två dagar dock misslyckades. Söndagen den 30 maj 1434, strax före klockan fyra på eftermiddagen, avbröt brödraskapens ledare förhandlingarna och tillkännagav att "nävarna" skulle få avgöra. Adelsförbundet, vars artilleri stod uppställt på flankerna, anföll först efter en utväxling av artillerield. De erfarna befälhavarna i adelsförbundet satt av från sina hästar för att visa fotfolket att även de satte sina liv och egendomar på spel. Efter en kort bön kom som på beställning en kort regnskur som skingrade krutröken och underlättade den kommande skenmanövern. Adelsförbundets styrkor anföll men retirerade därefter, eftersom Diviš Bořek hade gett order om att de skulle dra sig tillbaka så snabbt som möjligt för att få de radikala att tro att de hade slagits på flykten. De radikala svalde betet och lämnade sin vagnborg, varvid adelsförbundets kavalleri anföll dem i flanken, rev upp dem och trängde in i vagnborgen innan de radikala åter kunde sätta sig i säkerhet. Därefter kollapsade motståndet. Enligt vissa uppgifter uppgick taboriternas och de faderlösas förluster till osannolika 13 000 man.. Ett stort antal fångar togs också, av vilka många drevs in i närbelägna lador och brändes till döds. Prokop själv fanns bland de stupade. Slaget innebar det faktiska slutet på de radikala husiternas församling i fält. Batalo ĉe Lipany estas decida kunpuŝiĝo, kiu finigis la husanajn militojn. Dimanĉe la 30-an de majo de 1434 proksime de malgranda vilaĝo , situanta proksime de urbo Český Brod, staris kontraŭ si unuiĝintaj fortoj de radikalaj husanoj (Taboritoj gviditaj de Prokop Holý kaj Orfoj de ) en unu flanko kaj koalicio de moderaj kalikuloj kaj katolikoj en la alia flanko. La modera flanko estis nombre tre pli forta, sed la radikaloj denove povis fanfaroni per harmonianta kaj pli sperta armeo. Alie inter la flankoj ne estis gravaj diferencoj. Ambaŭ uzis klasikan husanan taktikon kaj armilaron. Kontraŭ certe sperta kaj estiminda komandanta duopo Prokop Holý kaj Jan Čapek el Sány staris ankaŭ tre sperta kaj kapabla modera kalikulo Diviš Bořek el Miletínko, malnova kunbatalinto de Jan Žižka. La batalo de komence evoluis iom enueme. La radikala flanko, kiu venis en la batalejon pli antaŭe, ekokupis avantaĝan lokon sur monteto sudokcidente de Lipany ferminte sin en veturilremparo. Kaj ili atendis... Ili povis permesi al si la atendadon kun sufiĉo da provizoj, ili nome fidis al nervozeco de siaj malamikoj, kiuj estos nervozaj pro tio, ke iliaj propraj sinjorujoj kaj regionoj estas neŝirmataj. Pleje sole ili atendis helpon. La rezulto devis esti aŭ disfalo kaj malplifortigo de la katolika flanko aŭ ties ĝenerala atako, sed dum tre malavantaĝaj kondiĉoj. La komandantoj de la moderuloj memkompreneble konsciis tion (en la posteno de siaj malamikoj ili sendube elektis la saman sintenon) kaj ili decidiĝis uzi artifikon, kiu solvus la patan situacion. Diviš Bořek el Miletínko apartigis siajn rajdistojn en du partojn. Li kaŝis unu parton en valeto proksime de la veturilremparo de la malamiko kaj la alian li sendis en kriegan atakon. Tiu memkompreneble ne povis havi sukceson kaj neniun surprizis, ke jam post la unuaj pafaroj kaj mortuloj la provokema rajdistaro haltis komencinte retiriĝi, aŭ prefere fuĝi reen. Kaj ĉimomente Prokop Holý kaj Jan Čapek el Sány faris grandegan eraron. Vidante la fuĝantan malamikon la „Diaj batalantoj“ (ili nomis sin mem tiel) rememoris siajn antaŭajn facilajn venkojn super kruckavaliraj militiroj kaj dum siaj belegaj rajdadoj, kiuj Dio „donacis“ al ili, ili malfermis la veturilremparon, por ke ili ankaŭ ĉifoje neniigu la malorganizigitan kaj la malmoraligitan rajdistaron de la malamiko. La moderuloj atendante, kiam Jan Čapek el Sány estos sufiĉe malproksime de la veturilremparo kaj ĉiuj estos okupitaj per observado de naskiĝanta masakro, poste ekatakis helpe de sia kaŝita taĉmento. Ĝi ne estis sufiĉe da forta, por ke ĝi konkeru la veturilremparon kaj neniigu la malamikon, sed por tio, por ke ĝi plenumu sian taskon kaj tenu la malamikan remparon malfermita ĝis alveno de infanterio, ĝi estis da forta sufiĉe. Tuj poste, kiam ĝi ekatakis, la veturilremparo de la moderuloj disfalis kaj ĝia infanterio ĵetis sin por helpi la rajdistaron. Kaj la fuĝanta taĉmento ĉesis fuĝi returniĝinte por ekbatali kontraŭ la orfa rajdistaro. Nur la neatendita ŝanĝo en la konduto de la malamiko vekis suspekton en la ĉefkomandanto de la orfaj soldataroj. Unusola ĉirkaŭrigardo en la batalejo diris al li ĉion. Li vidis la ruliĝantan infanterion de la moderuloj kaj li ekvidis batalon, kiu ekfuriozis en nemalfermita ravino inter la veturiloj, tra kiu ili forlasis sian vetureblan fortikaĵon. Kaj tuj estis klare al li, ke ili ne sukcesos ĝustatempe fermi eĉ ne tiun internan remparon. La sperta komandanto ne hezitis. Li bone vidis malesperajn signalojn, per kiuj Prokop Holý, restinta kun la infanterio ĉe la veturiloj, vokis lin por helpi. Sed eĉ al li devis esti klare, ke estas malfrue. Ili ne sukcesos fermi la remparon kaj eĉ ankaŭ simplaj soldatoj sciis bazan regulon, kiu dum tempo de la ekzistado de la husana taktiko neniam trompis ilin: se falos la veturilremparo, la batalo estas perdita. Kaj Jan Čapek el Sány havis devon al siaj viroj. Se li ne povis savi la infanterion, senĉese ĉi tie estis la rajdistaro ĉirkaŭ li kaj la nekonkerita urbo Kolín proksime. Lia fuĝo el la batalejo alportis al li ĉe la porhusane orientitaj historiistoj la signon de perfidulo kaj malkuraĝulo. Sed plimulto da historiistoj okupiĝantaj ĉefe per armeaferoj ne konsentas kun tio. Lia decidiĝo estis laŭ ili pragmata kaj ĝusta, en certa momento la batala estis jam ĉiuokaze perdita kaj Jan Čapek el Sány faris tion, kio estis lia devo – se li ne plu povis jam venki kaj savi ĉiujn siajn kunbatalantojn, li savis almenaŭ tiujn, kiuj li povis. La batalo finiĝis per masakro, kiam la venkintoj likvidis la grandan plimulton de la militkaptitoj – la kerno de la orfaj kaj la kampaj soldataroj el Tábor estis neniigita. Apud 10 000 falintoj estis plua milo brulmortigita en ĉirkaŭaj pajlejoj. Falis ankaŭ Prokop Holý, nomata la Granda eĉ kun siaj hetmanoj. Ambaŭ ligoj (Orfoj kaj Taboritoj) disfalis. Parto aliĝis al la moderaj kalikuloj, parto foriris eksterlanden pro kariero de postulataj armitoj. Kaj parto restis senĉese rezistante – ekzemple el Dubé. Sed ĝi ne povis pluekzisti longtempe. La husanaj militoj en Bohemio estis finiĝantaj. En la jaro 1881 estis sur la monteto ĉe starigita memoriga tombmonumento. Би́тва у Липа́н (чеш. bitva u Lipan) — сражение, произошедшее 30 мая 1434 года близ селения Липаны в Центральной Чехии в ходе Гуситских войн между войсками утраквистов (чашников) и католиков (660—720 боевых возов, около 13 000 пехотинцев и около 1200 всадников), с одной стороны, и таборитов и так называемых «сирот» (480 боевых возов, от 9 до 10,5 тысяч пехотинцев и 700 всадников) — с другой. В результате битвы армия таборитов и «сирот» была разбита, её потери составили около 2 тысяч воинов. De Slag bij Lipany was een veldslag die op 30 mei 1434 uitgevochten werd bij , een 40-tal kilometer ten oosten van Praag. De slag kwam op het einde van de Hussitische Oorlogen. De verenigde utraquisten (meest rijke edelen) en katholieken van Bohemen versloegen de radicale Taborieten (meest boeren) geleid door . La batalla de Lipany (una localidad checa a 40 km al este de Praga) se libró 30 de mayo de 1434 y puso fin prácticamente a las guerras husitas que ensangrentaban Bohemia. En ella se enfrentaron los husitas moderados o utraquistas, aliados en esta ocasión con los católicos en una "Liga de Bohemia" y dirigidos por Diviš Bořek de Miletinek, un calixtino compañero de armas de Jan Zizka, y los husitas radicales o taboritas al mando de Procopio el Calvo y Ondrey Kersky.
dbp:wordnet_type
n23:synset-war-noun-1
prov:wasDerivedFrom
wikipedia-en:Battle_of_Lipany?oldid=1114634849&ns=0
dbo:wikiPageLength
6102
dbo:causalties
1,300 killed 700executed
dbo:combatant
*Taborites ** forces ofKarlštejn * forces ofPilsen * Hussite nobles *Praguers Radical Hussites 22pxModerate Hussites(Calixtines) 22pxBohemianCatholics ** forces of Pilsen'sLandfrieden * city units ofPragueandMělník *16pxRosenberg's forces *Orphans
dbo:date
1434-05-30
dbo:result
Victory ofModerate HussitesandCatholics
dbo:strength
10,700 14,300
dbo:commander
dbr:Jan_Roháč_z_Dubé dbr:Jan_Čapek_of_Sány dbr:Oldřich_II_of_Rosenberg dbr:Prokop_the_Great dbr:Prokop_the_Lesser dbr:Diviš_Bořek_of_Miletínek
dbo:isPartOfMilitaryConflict
dbr:Hussite_Wars
foaf:isPrimaryTopicOf
wikipedia-en:Battle_of_Lipany
geo:geometry
POINT(14.936944007874 50.028610229492)