This HTML5 document contains 281 embedded RDF statements represented using HTML+Microdata notation.

The embedded RDF content will be recognized by any processor of HTML5 Microdata.

Namespace Prefixes

PrefixIRI
dbthttp://dbpedia.org/resource/Template:
dbpedia-cyhttp://cy.dbpedia.org/resource/
n34http://azb.dbpedia.org/resource/
dbpedia-svhttp://sv.dbpedia.org/resource/
wikipedia-enhttp://en.wikipedia.org/wiki/
dbpedia-bghttp://bg.dbpedia.org/resource/
dbpedia-fihttp://fi.dbpedia.org/resource/
dbrhttp://dbpedia.org/resource/
dbpedia-arhttp://ar.dbpedia.org/resource/
n29http://www.ontologydesignpatterns.org/ont/dul/DUL.owl#
dbpedia-hehttp://he.dbpedia.org/resource/
n11http://viaf.org/viaf/
schemahttp://schema.org/
n9http://commons.wikimedia.org/wiki/Special:FilePath/
dbpedia-frhttp://fr.dbpedia.org/resource/
n38http://www.nfb.ca/trouverunfilm/
dcthttp://purl.org/dc/terms/
rdfshttp://www.w3.org/2000/01/rdf-schema#
dbpedia-cshttp://cs.dbpedia.org/resource/
rdfhttp://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#
n24http://d-nb.info/gnd/
n42http://dbpedia.org/resource/File:
dbphttp://dbpedia.org/property/
dbpedia-eohttp://eo.dbpedia.org/resource/
dbpedia-euhttp://eu.dbpedia.org/resource/
xsdhhttp://www.w3.org/2001/XMLSchema#
dbpedia-ukhttp://uk.dbpedia.org/resource/
dbohttp://dbpedia.org/ontology/
dbpedia-pthttp://pt.dbpedia.org/resource/
dbpedia-huhttp://hu.dbpedia.org/resource/
dbpedia-sqhttp://sq.dbpedia.org/resource/
dbpedia-skhttp://sk.dbpedia.org/resource/
dbpedia-jahttp://ja.dbpedia.org/resource/
n40http://uz.dbpedia.org/resource/
dbchttp://dbpedia.org/resource/Category:
n49http://data.bibliotheken.nl/id/thes/
dbpedia-dehttp://de.dbpedia.org/resource/
dbpedia-plhttp://pl.dbpedia.org/resource/
yagohttp://dbpedia.org/class/yago/
dbpedia-ruhttp://ru.dbpedia.org/resource/
dbpedia-rohttp://ro.dbpedia.org/resource/
wikidatahttp://www.wikidata.org/entity/
dbpedia-afhttp://af.dbpedia.org/resource/
goldhttp://purl.org/linguistics/gold/
dbpedia-nlhttp://nl.dbpedia.org/resource/
yago-reshttp://yago-knowledge.org/resource/
n32https://global.dbpedia.org/id/
dbpedia-ithttp://it.dbpedia.org/resource/
n44https://web.archive.org/web/20070616231932/http:/www.stress.org/
provhttp://www.w3.org/ns/prov#
foafhttp://xmlns.com/foaf/0.1/
dbpedia-kohttp://ko.dbpedia.org/resource/
dbpedia-fahttp://fa.dbpedia.org/resource/
n50http://arz.dbpedia.org/resource/
n20http://neuro.psychiatryonline.org/
n47https://web.archive.org/web/20080107091947/http:/neuro.psychiatryonline.org/cgi/content/full/10/2/
dbpedia-eshttp://es.dbpedia.org/resource/
freebasehttp://rdf.freebase.com/ns/
owlhttp://www.w3.org/2002/07/owl#

Statements

Subject Item
dbr:Hans_Selye
rdf:type
yago:Educator110045713 dbo:Scientist owl:Thing yago:Companion109945905 yago:Academician109759069 yago:WikicatCanadianPsychologists dbo:Species yago:Physiologist110429965 dbo:Animal yago:WikicatCanadianPeople yago:WikicatAustrianScientists yago:LivingThing100004258 yago:Doctor110020890 yago:Specialist110632576 yago:Psychologist110488865 yago:Scientist110560637 yago:Adult109605289 yago:WikicatHungarianScientists n29:NaturalPerson yago:WikicatAustrianPeopleOfHungarianDescent dbo:Person yago:Whole100003553 yago:Object100002684 foaf:Person yago:WikicatCanadianEndocrinologists wikidata:Q19088 yago:WikicatCanadianPhysicians yago:WikicatHungarianPhysicians yago:WikicatCanadianPeopleOfAustrianDescent yago:CausalAgent100007347 yago:Person100007846 yago:WikicatAustrianPeople yago:HealthProfessional110165109 yago:WikicatScientistsFromVienna wikidata:Q5 yago:WikicatAustrianPhysiologists yago:WikicatAustro-HungarianScientists yago:WikicatPersonsOfNationalHistoricSignificance(Canada) yago:Endocrinologist110056914 yago:WikicatAustrianPhysicians yago:Professional110480253 yago:WikicatEndocrinologists wikidata:Q729 yago:Friend110112591 yago:WikicatCanadianAcademics yago:WikicatPeopleFromKomárno yago:Wikicat20th-centuryPhysicians yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo yago:MedicalPractitioner110305802 yago:WikicatPhysiologists yago:Organism100004475 dbo:Eukaryote wikidata:Q215627 yago:PhysicalEntity100001930 yago:WikicatCanadianPeopleOfHungarianDescent wikidata:Q901 schema:Person yago:Biologist109855630 yago:WikicatCompanionsOfTheOrderOfCanada
rdfs:label
한스 셀리에 Hans Selye Hans Selye Hans Selye Hans Selye Hans Selye Hans Selye ハンス・セリエ Hans Selye Hans Selye Hans Selye Hans Selye Селье, Ганс Hans Selye Hans Selye هانز سيلي Ганс Сельє
rdfs:comment
Hans Selye (Vienna, 26 gennaio 1907 – Montréal, 16 ottobre 1982) è stato un medico austriaco naturalizzato canadese.Figlio di madre austriaca e padre ungherese, cresciuto a Komárno. Viene ricordato per le ricerche effettuate sullo stress e per la Sindrome Generale di Adattamento da lui identificata e descritta. János Hugo Bruno "Hans" Selye CC (/ˈsɛljeɪ/; Hungarian: Selye János; January 26, 1907 – October 16, 1982) was a pioneering Hungarian-Canadian endocrinologist who conducted important scientific work on the hypothetical non-specific response of an organism to stressors. Although he did not recognize all of the many aspects of glucocorticoids, Selye was aware of their role in the stress response. Charlotte Gersonconsiders him the first to demonstrate the existence of biological stress. János Hugo Bruno "Hans" Selye, född 26 januari 1907 i Wien, Österrike, död 16 oktober 1982 i Montreal, Kanada, var en österrikisk-ungersk-kanadensisk läkare (fysiolog). Selye var professor vid Université de Montréal. Han myntade begreppet stress 1936 och är upphovsman till teorin om det s. k. adaptionssyndromet. Hans Hugo Bruno Selye CC (János Selye [ˈʃɛjɛ]; * 26. Januar 1907 in Wien, Österreich; † 16. Oktober 1982 in Montreal, Québec) war ein Österreich-Ungarischer / -kanadischer Mediziner, Biochemiker und Hormonforscher. Er entwickelte in den 1930er-Jahren die Grundlagen der Lehre vom Stress und vom allgemeinen Adaptationssyndrom oder Selye-Syndrom. Er wird somit als „Vater der Stressforschung“ beschrieben. هانز سيلي (بالمجرية: Selye János)‏ (‎/‏ˈsɛljeɪ‎/‏ باللغة الهنغارية يانوس سيلي)، ولد في فيينا (النمسا - المجر) 26 يناير 1907 وتوفي في مونتريال، كندا في 16 أكتوبر 1982، هو طبيب كيبيك. وهو مؤسس ومدير معهد الطب التجريبي والجراحة بجامعة مونتريال ورائد في دراسات الضغط النفسي. Hans Hugo Selye (ur. 26 stycznia 1907 w Wiedniu, zm. 16 października 1982 w Montrealu) – lekarz fizjopatolog i endokrynolog, mieszkający i pracujący w Kanadzie, pochodzenia węgierskiego. Wprowadził do użycia pojęcie stresu. Badaniu tego zjawiska i jego wpływowi na człowieka poświęcił 50 lat pracy naukowej. Z tego też powodu nosił przydomek dr Stress.Selye był aż dziesięciokrotnie nominowany do Nagrody Nobla, której nigdy nie otrzymał. Ганс Се́льє (англ. Hans Selye), уроджений Янош Гуго Бруно Шеє (угор. Selye János Hugo Bruno; 26 січня 1907, Відень — 16 жовтня 1982, Монреаль) — видатний канадський ендокринолог австро-угорського походження, лікар, основоположник вчення про стрес, біолог зі світовим ім'ям, патофізіолог, директор Інституту експериментальної медицини і хірургії (з 1976 року Міжнародний інститут стресу) у Монреалі — протягом майже п'ятдесяти років розробляв проблеми загального адаптаційного синдрому і стресу, творець вчення про гіпофізарно-адреналову систему. 한스 셀리에(János Hugo Bruno Hans Selye CC(/ sɛljeɪ /; 헝가리어 : Selye János; 1907년 1월 26일 – 1982년 10월 16일)는 선구적인 헝가리-캐나다인으로 내분비계 생리학자였다. 그는 스트레스 요인에 대한 유기체의 가상적 비특이적 반응에 대한 중요한 과학적 연구를 수행했다. 비록 그가 글루코코르티코이드(glucocorticoids)의 많은 측면을 모두 인식하지는 못했을 모르지만, 셀리에(Selye)는 스트레스 반응에서 이들 역할의 주요한 측면을 알고있었다. (Charlotte Gerson)은 그를 생물학적 스트레스의 존재를 최초로 증명한 주요한 인물이라고 여긴다. ハンス・セリエ（Hans Selye,ハンガリー語: Selye János, 1907年1月26日 - 1982年10月16日）は、ハンガリー系カナダ人の生理学者。を唱え、ストレッサーの生体反応を明らかにした。 Hans Hugo Bruno Selye (Wenen, 26 januari 1907 - Montreal (Canada), 16 oktober 1982) was een Canadees-Oostenrijkse arts en endocrinoloog die het wetenschappelijk concept van stress introduceerde. SELYE János aŭ Hans SELYE [ŝeje] (naskita la 26-an de januaro 1907 en Vieno, mortis la 16-an de oktobro 1982 en Montrealo) estis kuracisto kaj medicina esploristo de hungara-aŭstra deveno. Li laboris en Kanado, oni ligas al lia nomo la teorion pri streso. Li naskiĝis en 1907 en hungara medicina familio: kaj lia patro kaj lia avo estis hungaraj kuracistoj. Fininte siajn universitatajn studojn en Prago, li kiel talenta juna doktoro akceptis la inviton de Kanada (Montreala) universitato. La hungarlingva universitato en Komárno (Slovakio) portas la nomon de Selye. Hans (János) Hugo Bruno Selye (26. ledna 1907, Vídeň, Rakousko-Uhersko – 16. října 1982, Montréal, Kanada) byl kanadský lékař, biolog, chemik a endokrinolog rakousko-maďarského původu. Je považován za otce moderního výzkumu stresu. Hans Hugo Bruno Selye, CC, (em húngaro: Selye János) (Viena, Áustria-Hungria; 26 de janeiro de 1907 — Montreal, Quebéc, Canadá; 16 de outubro de 1982) foi um endocrinologista de etnicidade húngara, nascido na antiga Áustria-Hungria. Hans Hugo Bruno Selye (nacido Selye János, 1907-1982) fisiólogo y médico austrohúngaro que posteriormente se naturalizó canadiense, fue director del Instituto de Medicina y Cirugía Experimental de la Universidad de Montreal. Hans Hugo Bruno Selye (hungarieraz: Selye János; Viena, 1907ko urtarrilaren 26a - Montreal, 1982ko urriaren 16a) Austrian jaiotako hungariar medikua izan zen. Vienan jaio eta Pragan hezi zen. Oso haurtzaro gogorra izan zuen, Bigarren Mundu Gerra zela-eta, eta zenbait herrialdetan zehar ibili zen. 1945-1976 bitartean Montrealgo Medikuntza eta Kirurgia Esperimentaleko Institutuko zuzendaria izan zen. Unibertsitatean erretiroa hartu ondoren, Estresaren Nazioarteko Institutua sortu zuen 1977an. Seyle endokrinologian nabarmendu zen, eta bereziki azpimarratzekoak ditu estresari eta eritasunei buruz egindako lanak. Egokitze Orokorraren Sindromearen teoria osatu zuen, arratoiekin esperimentuak egin ondoren, eta eztabaida ugari sortu zituen teoria harekin. Izan ere, Selyek zioenez, estresak garrant Ганс Гуго Бруно Селье (нем. Hans Hugo Bruno Selye, или Янош Шейе, венг. Selye János; 26 января 1907, Вена — 16 октября 1982, Монреаль) — канадский патолог и эндокринолог австро-венгерского происхождения. Hans Selye (en hongrois János Selye), né à Vienne (Autriche-Hongrie) le 26 janvier 1907 et mort à Montréal (Canada) le 16 octobre 1982, est un médecin québécois. Il est le fondateur et le directeur de l'Institut de médecine et chirurgie expérimentale de l'Université de Montréal et un pionnier des études sur le stress.
foaf:name
Hans Selye
dbp:name
Hans Selye
foaf:depiction
n9:Hans_Selye.jpg n9:Portrait_Hans_Selye.jpg
dbo:birthPlace
dbr:Vienna dbr:Austria-Hungary
dbo:deathPlace
dbr:Montreal,_Quebec
dbp:deathPlace
Montreal, Quebec, Canada
dbo:deathDate
1982-10-16
dbp:birthPlace
dbr:Vienna dbr:Austria-Hungary
dbo:birthDate
1907-01-26
dct:subject
dbc:20th-century_Austrian_physicians dbc:Université_de_Montréal_faculty dbc:Hungarian_emigrants_to_Canada dbc:1982_deaths dbc:Companions_of_the_Order_of_Canada dbc:McGill_University_faculty dbc:Canadian_endocrinologists dbc:Physicians_from_Quebec dbc:Physicians_from_Vienna dbc:Johns_Hopkins_University_alumni dbc:1907_births dbc:Persons_of_National_Historic_Significance_(Canada) dbc:Hungarian_endocrinologists dbc:20th-century_Canadian_physicians dbc:Scientists_from_Vienna
dbo:wikiPageID
13532
dbo:wikiPageRevisionID
1122622907
dbo:wikiPageWikiLink
dbc:Scientists_from_Vienna dbc:20th-century_Austrian_physicians dbr:Hypothalamic-pituitary-adrenal_axis dbr:Australian_Senate dbr:University dbr:Liggett_Group dbr:Thymus dbr:House_of_Commons_of_Canada dbr:RJ_Reynolds dbr:Glucocorticoid dbr:Marshall_McLuhan dbr:Slovakia dbr:Academy_of_Achievement dbr:Distress_(medicine) dbr:Claude_Bernard dbr:American_Tobacco_Company dbr:Montreal dbr:United_States_Department_of_Justice dbc:Université_de_Montréal_faculty dbr:Brown_&_Williamson dbr:Prague dbr:Paola_S._Timiras dbr:Austria-Hungary dbc:Hungarian_emigrants_to_Canada dbc:1982_deaths dbr:Ethnicity dbr:Charlotte_Gerson dbc:Companions_of_the_Order_of_Canada dbr:British_American_Tobacco dbr:Hungarian_Revolution_of_1956 dbr:Komárno dbr:Treaty_of_Trianon dbr:Milieu_intérieur dbr:Concordia_University dbr:Montreal,_Quebec dbc:Canadian_endocrinologists dbr:McGill_University dbr:Racketeering dbc:McGill_University_faculty dbr:General_adaptation_syndrome dbr:Science_and_technology_in_Canada dbc:Physicians_from_Quebec dbr:Stress_response dbr:Selye_János_University dbr:Baltimore dbc:Physicians_from_Vienna dbr:Tobacco_industry dbr:Eustress dbr:Université_de_Montréal dbr:Roger_Guillemin n42:Hans_Selye.JPG dbr:Nobel_Prize_in_Physiology_or_Medicine dbr:Philip_Morris_USA dbr:Vienna dbc:Johns_Hopkins_University_alumni dbc:1907_births dbr:Homeostasis dbr:Sweden dbr:Lorillard dbr:Adrenal_cortex dbr:Companion_of_the_Order_of_Canada dbr:Stressor dbr:Walter_Cannon dbc:Persons_of_National_Historic_Significance_(Canada) dbr:Hungarian_language dbr:Endocrinology dbc:20th-century_Canadian_physicians dbr:Stress_(biology) dbr:Johns_Hopkins_University dbc:Hungarian_endocrinologists dbr:Tobacco_Institute dbr:Alvin_Toffler
dbo:wikiPageExternalLink
n20: n38:fichefilm.php%3Fid=10827&v=h&lg=en&exp=10327 n44:hans.htm n47:230a
owl:sameAs
dbpedia-fr:Hans_Selye dbpedia-af:Hans_Selye n11:109027342 dbpedia-pt:Hans_Selye dbpedia-ro:Hans_Selye dbpedia-cs:Hans_Selye dbpedia-eo:Hans_Selye dbpedia-ar:هانز_سيلي dbpedia-nl:Hans_Selye n24:118613103 dbpedia-he:הנס_סלייה freebase:m.03j4m wikidata:Q89394 dbpedia-ja:ハンス・セリエ dbpedia-cy:Hans_Selye dbpedia-pl:Hans_Selye n32:5362d dbpedia-eu:Hans_Selye n34:هانس_زیله dbpedia-de:Hans_Selye dbpedia-hu:Selye_János dbpedia-sk:Hans_Selye dbpedia-ko:한스_셀리에 n40:Hans_Selye dbpedia-fa:هانس_سلیه dbpedia-it:Hans_Selye yago-res:Hans_Selye n49:p068209010 n50:هانز_سيلى dbpedia-fi:Hans_Selye dbpedia-sq:Hans_Selye dbpedia-bg:Ханс_Селие dbpedia-ru:Селье,_Ганс dbpedia-sv:Hans_Selye dbpedia-es:Hans_Selye dbpedia-uk:Ганс_Сельє
dbp:wikiPageUsesTemplate
dbt:Infobox_scientist dbt:Cite_journal dbt:Death_date_and_age dbt:Reflist dbt:Dubious dbt:IPAc-en dbt:ISBN dbt:Birth_date dbt:Authority_control dbt:Short_description dbt:Dead_link dbt:Post-nominals dbt:Qn
dbo:thumbnail
n9:Portrait_Hans_Selye.jpg?width=300
dbp:birthDate
1907-01-26
dbp:bot
InternetArchiveBot
dbp:caption
1970.0
dbp:date
October 2022
dbp:deathDate
1982-10-16
dbp:fixAttempted
yes
dbp:influenced
dbr:Marshall_McLuhan
dbp:otherNames
Selye János
dbo:abstract
Hans Hugo Bruno Selye, CC, (em húngaro: Selye János) (Viena, Áustria-Hungria; 26 de janeiro de 1907 — Montreal, Quebéc, Canadá; 16 de outubro de 1982) foi um endocrinologista de etnicidade húngara, nascido na antiga Áustria-Hungria. Hans Hugo Bruno Selye (Wenen, 26 januari 1907 - Montreal (Canada), 16 oktober 1982) was een Canadees-Oostenrijkse arts en endocrinoloog die het wetenschappelijk concept van stress introduceerde. Hans Hugo Selye (ur. 26 stycznia 1907 w Wiedniu, zm. 16 października 1982 w Montrealu) – lekarz fizjopatolog i endokrynolog, mieszkający i pracujący w Kanadzie, pochodzenia węgierskiego. Wprowadził do użycia pojęcie stresu. Badaniu tego zjawiska i jego wpływowi na człowieka poświęcił 50 lat pracy naukowej. Z tego też powodu nosił przydomek dr Stress.Selye był aż dziesięciokrotnie nominowany do Nagrody Nobla, której nigdy nie otrzymał. Jego matka była Austriaczką, a ojciec Węgrem. Zamiłowanie do medycyny odziedziczył po ojcu, który podczas I wojny światowej był wojskowym chirurgiem służącym w armii austro-węgierskiej. Podstawy wykształcenia Selye otrzymał u benedyktynów. Później kontynuował naukę na niemieckim Uniwersytecie w Pradze, gdzie ukończył endokrynologię. W latach 30. wyemigrował do Kanady. W roku 1932 rozpoczął pracę w Instytucie Chirurgii i Medycyny Doświadczalnej na Uniwersytecie w Montrealu, gdzie potem założył Międzynarodowy Instytut Badań nad Stresem.Napisał 1400 artykułów oraz ponad 30 książek na temat stresu. Najbardziej znana to Stress without Distress, która przetłumaczona została na 12 języków (przekład polski: Stres okiełznany). Selye jako pierwszy postawił hipotezę, że źródłem szeregu chorób somatycznych jest stres. Choroby miały być skutkiem niezdolności człowieka do radzenia sobie ze stresem. Zjawisko to nazwał mianem niewydolności tzw. syndromu ogólnej adaptacji (GAS) i opisał je w pierwszej swojej książce na temat stresu w roku 1956 pt. The Stress of Life. Ганс Гуго Бруно Селье (нем. Hans Hugo Bruno Selye, или Янош Шейе, венг. Selye János; 26 января 1907, Вена — 16 октября 1982, Монреаль) — канадский патолог и эндокринолог австро-венгерского происхождения. János Hugo Bruno "Hans" Selye, född 26 januari 1907 i Wien, Österrike, död 16 oktober 1982 i Montreal, Kanada, var en österrikisk-ungersk-kanadensisk läkare (fysiolog). Selye var professor vid Université de Montréal. Han myntade begreppet stress 1936 och är upphovsman till teorin om det s. k. adaptionssyndromet. 한스 셀리에(János Hugo Bruno Hans Selye CC(/ sɛljeɪ /; 헝가리어 : Selye János; 1907년 1월 26일 – 1982년 10월 16일)는 선구적인 헝가리-캐나다인으로 내분비계 생리학자였다. 그는 스트레스 요인에 대한 유기체의 가상적 비특이적 반응에 대한 중요한 과학적 연구를 수행했다. 비록 그가 글루코코르티코이드(glucocorticoids)의 많은 측면을 모두 인식하지는 못했을 모르지만, 셀리에(Selye)는 스트레스 반응에서 이들 역할의 주요한 측면을 알고있었다. (Charlotte Gerson)은 그를 생물학적 스트레스의 존재를 최초로 증명한 주요한 인물이라고 여긴다. Hans Selye (Vienna, 26 gennaio 1907 – Montréal, 16 ottobre 1982) è stato un medico austriaco naturalizzato canadese.Figlio di madre austriaca e padre ungherese, cresciuto a Komárno. Viene ricordato per le ricerche effettuate sullo stress e per la Sindrome Generale di Adattamento da lui identificata e descritta. Hans Hugo Bruno Selye (nacido Selye János, 1907-1982) fisiólogo y médico austrohúngaro que posteriormente se naturalizó canadiense, fue director del Instituto de Medicina y Cirugía Experimental de la Universidad de Montreal. Ганс Се́льє (англ. Hans Selye), уроджений Янош Гуго Бруно Шеє (угор. Selye János Hugo Bruno; 26 січня 1907, Відень — 16 жовтня 1982, Монреаль) — видатний канадський ендокринолог австро-угорського походження, лікар, основоположник вчення про стрес, біолог зі світовим ім'ям, патофізіолог, директор Інституту експериментальної медицини і хірургії (з 1976 року Міжнародний інститут стресу) у Монреалі — протягом майже п'ятдесяти років розробляв проблеми загального адаптаційного синдрому і стресу, творець вчення про гіпофізарно-адреналову систему. Hans (János) Hugo Bruno Selye (26. ledna 1907, Vídeň, Rakousko-Uhersko – 16. října 1982, Montréal, Kanada) byl kanadský lékař, biolog, chemik a endokrinolog rakousko-maďarského původu. Je považován za otce moderního výzkumu stresu. Hans Selye (en hongrois János Selye), né à Vienne (Autriche-Hongrie) le 26 janvier 1907 et mort à Montréal (Canada) le 16 octobre 1982, est un médecin québécois. Il est le fondateur et le directeur de l'Institut de médecine et chirurgie expérimentale de l'Université de Montréal et un pionnier des études sur le stress. هانز سيلي (بالمجرية: Selye János)‏ (‎/‏ˈsɛljeɪ‎/‏ باللغة الهنغارية يانوس سيلي)، ولد في فيينا (النمسا - المجر) 26 يناير 1907 وتوفي في مونتريال، كندا في 16 أكتوبر 1982، هو طبيب كيبيك. وهو مؤسس ومدير معهد الطب التجريبي والجراحة بجامعة مونتريال ورائد في دراسات الضغط النفسي. Hans Hugo Bruno Selye CC (János Selye [ˈʃɛjɛ]; * 26. Januar 1907 in Wien, Österreich; † 16. Oktober 1982 in Montreal, Québec) war ein Österreich-Ungarischer / -kanadischer Mediziner, Biochemiker und Hormonforscher. Er entwickelte in den 1930er-Jahren die Grundlagen der Lehre vom Stress und vom allgemeinen Adaptationssyndrom oder Selye-Syndrom. Er wird somit als „Vater der Stressforschung“ beschrieben. Hans Hugo Bruno Selye (hungarieraz: Selye János; Viena, 1907ko urtarrilaren 26a - Montreal, 1982ko urriaren 16a) Austrian jaiotako hungariar medikua izan zen. Vienan jaio eta Pragan hezi zen. Oso haurtzaro gogorra izan zuen, Bigarren Mundu Gerra zela-eta, eta zenbait herrialdetan zehar ibili zen. 1945-1976 bitartean Montrealgo Medikuntza eta Kirurgia Esperimentaleko Institutuko zuzendaria izan zen. Unibertsitatean erretiroa hartu ondoren, Estresaren Nazioarteko Institutua sortu zuen 1977an. Seyle endokrinologian nabarmendu zen, eta bereziki azpimarratzekoak ditu estresari eta eritasunei buruz egindako lanak. Egokitze Orokorraren Sindromearen teoria osatu zuen, arratoiekin esperimentuak egin ondoren, eta eztabaida ugari sortu zituen teoria harekin. Izan ere, Selyek zioenez, estresak garrantzi handiko zeregina du eritasunen bilakaeran. "Estres eragileei" (hau da, edozein eratako estimuluei) ezin aurre eginak, "egokitze eritasunak" sor ditzake (ultzerak, odol presio garaiegia, etab.). Gaur egun bere teorien ordez estresaren eredu kognitiboak hartzen dira aintzat, baina ezin uka daiteke ekarpen garrantzitsuak egin zituela. The Stress of Life (1956, Bizitzaren estresa) lana idatzi zuen. SELYE János aŭ Hans SELYE [ŝeje] (naskita la 26-an de januaro 1907 en Vieno, mortis la 16-an de oktobro 1982 en Montrealo) estis kuracisto kaj medicina esploristo de hungara-aŭstra deveno. Li laboris en Kanado, oni ligas al lia nomo la teorion pri streso. Li naskiĝis en 1907 en hungara medicina familio: kaj lia patro kaj lia avo estis hungaraj kuracistoj. Fininte siajn universitatajn studojn en Prago, li kiel talenta juna doktoro akceptis la inviton de Kanada (Montreala) universitato. Tie li ekpensis: La soldato post vundiĝo, la patrino angoranta pri sia soldata filo, la ludvetanto ŝtonrigide rigardanta la ĉevalvetkuron, ankaŭ la ĵokeo kaj la ĉevalo mem: ili ĉiuj estas en la stato de stress (streso). La almozulo turmentata de malsato, la frandemulo preskaŭ krevanta pro la plenŝtopo de sia stomako, la komercisto timeganta bankroton, la mon-magnato ĉaspelanta novajn milionojn: ankaŭ ĉi tiuj estas penetrataj de streso. La patrineto gardanta la paŝojn de sia trokuraĝa bebo, la infano broginta al si la haŭton, precipe per varmega kafo: ĉiuj ĉi estas sub la efiko de la streso. Kio do estas ĉi tiu mistera stato, kiu povas tusi plej diversajn personojn, milojn da specoj de bestoj, la vivantajn ĉelojn? Jen kion demandis János Selye, hungardevena esploristo, vivanta ekde 1932 en Kanado. Kaj tie li, post apenaŭ kvarjara esplorado, aperigis sian unuan grandsignifan publikigaĵon pri la „alarma reago". Ĝi enhavis liajn gravajn observaĵojn pri la akutaj simptomoj de damaĝo atakanta la homan organismon. Baldaŭ li pluevoluigis kaj plilarĝigis sian koncepton. Tiel li kreis la „ĝeneralan sindromon de adaptiĝo", kiu klarigis la antaŭajn observojn de liaj hungaraj samlandanoj, Frigyes Verzár kaj Aladár Beznák. Laŭ ĉi tiuj observoj, la surrena glando pligrandiĝas ĉiukaze, kiam ia ajn ekstera aŭ interna perturbo trafas la organismon. Cent kaj cent animal-eksperimentojn bezonis Selye, ĝis li sukcesis konstati la tutan „draman" procezon ĉiokazan. Ĝi okazas, se tiel diri, en tri aktoj.En la unua akto, kiun Selye nomas „fazo de preteco", en la sango plimultiĝas la hormonoj produktataj de la surrena glando-krusto. Ĉi tiuj hormonoj estas destinitaj defendi la organismon kontraŭ la damaĝa efiko, mildigante la reakcionon de la organismo, malhelpante ke tios troa forto estigu procezojn danĝerajn aŭ eble eĉ fatalajn. En la dua akto, la surrena glando, sekve de sia pliiĝinta produktado, pligrandiĝas, por ke ĝi povu daŭre sekrecii la necesajn hormonsukojn. Ĉi tio estas la fazo de sukcesa rezisto aŭ „plenumita adapto." La tria akto jam estas nedezirinda fiasko. Selye esperis, kiel li konfesas en siaj rememoraĵoj, ke la defendo-kapablo daŭros pli longe ol la atakanta damaĝo; tiamaniere la organismo estus sekurigita kontraŭ la danĝera efikoreefiko. Sed la eksperimentaj faktoj ne konfirmis lian esperon. En la tria akto, nome, elĉerpiĝas la produktivo de la surrena glando, kaj – se la damaĝo ne ĉesas ĝustatempe – sekvas la ĝenerala ellaciĝo de la organismo, t. e. la morto. Selye detale desegnis la cirklon de la disvolviĝo de ĉi tiu adaptiĝa funkcio, sen kiu la estaĵoj ne povus vivi, pli precize: ili ne povus transvivi la „stresojn" kaŭzatajn de perturbaj cirkonstancoj. La stres-reakciono, laŭ la pruvoj de Selye, estas specifa procezo, kvankam la damaĝo ĝin estiganta povas esti de tre diversaj specoj, do ne estas specifa.Hodiaŭ, pli ol tridek jarojn post la unua publikigaĵo de la juna hungara kuracisto, lia stres-teorio estas mondfama, ĝi kvazaŭ revoluciigis la medicinon en la tuta mondo. La „kortikoidoj", t. e. hormonoj ekstraktitaj el la krusto de la surrena glando, jam estas medikamentoj ne malhaveblaj en la ĉiutaga kuraca praktikado, en medicinfakoj okupiĝantaj pri „akutaj statoj" kaj kronikaj malsanoj. La respondojn li donis per sia stres-teorio, kaj ĉi tiu teorio en kelkaj jardekoj konkeris la tutan medicinon, ties kaj teoriajn kaj praktikajn branĉojn. Ĝin konigas la mondfama scienculo en sia populara verko: „La streso de la vivo" (The stress of life). János Selye kiel homo estas pratipo de konscia scienculo, de senlaca esploristo, neniam ŝanceliĝanta antaŭ iel ajn grandaj obstakloj, sed venkanta ĉi tiujn unu post la alia, kredante ke liaj inventoj servos la bonon de la suferantoj, de la tuta homaro. Li multe rememoras pri sia malgranda patrujo, pri sia gepatra lingvo, pri siaj kolegoj kaj amikoj hungaraj, kiujn li povis nun jam dufoje saluti ankaŭ persone, kiam la Hungara Scienca Akademio invitis lin prelegi pri sia epokfara teorio. Okaze je lia dua vizito, la Akademio elektis lin inter siajn honorajn membrojn, kiel unun el la plej grandaj fieroj de la hungara popolo, doninta jam al la mondo multajn scienculojn kaj artistojn eminentajn. La hungarlingva universitato en Komárno (Slovakio) portas la nomon de Selye. ハンス・セリエ（Hans Selye,ハンガリー語: Selye János, 1907年1月26日 - 1982年10月16日）は、ハンガリー系カナダ人の生理学者。を唱え、ストレッサーの生体反応を明らかにした。 János Hugo Bruno "Hans" Selye CC (/ˈsɛljeɪ/; Hungarian: Selye János; January 26, 1907 – October 16, 1982) was a pioneering Hungarian-Canadian endocrinologist who conducted important scientific work on the hypothetical non-specific response of an organism to stressors. Although he did not recognize all of the many aspects of glucocorticoids, Selye was aware of their role in the stress response. Charlotte Gersonconsiders him the first to demonstrate the existence of biological stress.
gold:hypernym
dbr:Endocrinologist
schema:sameAs
n11:109027342
prov:wasDerivedFrom
wikipedia-en:Hans_Selye?oldid=1122622907&ns=0
dbo:wikiPageLength
16378
dbo:alternativeName
Selye János (Hungarian)
dbo:influenced
dbr:Marshall_McLuhan
foaf:isPrimaryTopicOf
wikipedia-en:Hans_Selye