. . . "Hipotesis dokumen"@in . . . . "A hip\u00F3tese documental, desenvolvida por Julius Wellhausen, tamb\u00E9m conhecida como Teoria das Fontes ou Cr\u00EDtica das Fontes, \u00E9 a teoria segundo a qual os cinco primeiros livros do Antigo Testamento (chamados de Pentateuco) s\u00E3o resultado de uma composi\u00E7\u00E3o a partir de quatro fontes principais: elo\u00EDsta, javista, sacerdotal e deuteronomista."@pt . . "Documentaire hypothese"@nl . . . . "La hipotezo dokumenta a\u016D teorio de la kvar fontoj a\u016D teorio de JEDP, estas hipotezo koncernanta la formi\u011Don de la unuaj kvin libroj de la Biblio, kiuj prenas la nomon Pentate\u016Dko a\u016D hebrelingve Torao."@eo . "\u5E95\u672C\u5B78\u8AAA\uFF08\u82F1\u8A9E\uFF1ADocumentary hypothesis\uFF0C\u7E2E\u5BEB\u70BA DH\uFF09\uFF0C\u53C8\u7A31\u6587\u737B\u5047\u8AAA\uFF0C\u662F\u5C0D\u65BC\u300A\u5E0C\u4F2F\u6765\u5723\u7ECF\u300B\uFF08\u5373\u57FA\u7763\u6559\u300A\u820A\u7D04\u8056\u7D93\u300B\uFF09\u5167\u5BB9\u4F86\u6E90\u7684\u4E00\u7A2E\u89E3\u91CB\u30021876\u5E74\u7531\u5FB7\u570B\u8056\u7D93\u5B78\u8005\u5C24\u5229\u70CF\u65AF\u00B7\u5A01\u723E\u8C6A\u68EE\u63D0\u51FA\uFF0C\u53C8\u88AB\u7A31\u70BA\u5A01\u723E\u8C6A\u68EE\u5047\u8A2D\uFF08Wellhausen hypothesis\uFF09\u3002 \u9019\u500B\u7406\u8AD6\u8A8D\u70BA\u300A\u6469\u897F\u4E94\u7ECF\u300B\uFF0C\u5373\u300A\u5275\u4E16\u8A18\u300B\u3001\u300A\u51FA\u57C3\u53CA\u8A18\u300B\u3001\u300A\u5229\u672A\u8A18\u300B\u3001\u300A\u6C11\u6578\u8A18\u300B\u548C\u300A\u7533\u547D\u8A18\u300B\u4E2D\u7684\u5167\u5BB9\uFF0C\u662F\u4F86\u81EA\u65BC\u4E0D\u540C\u6765\u6E90\u6587\u4EF6\u7684\u7EC4\u5408\u800C\u6210\uFF0C\u800C\u4E0D\u662F\u7531\u4E00\u4F4D\u4F5C\u8005\u72EC\u7ACB\u521B\u4F5C\u3002\u5B83\u5C0D\u300A\u820A\u7D04\u8056\u7D93\u300B\u7684\u4E0D\u540C\u6BB5\u843D\u9593\u7684\u5167\u5BB9\u885D\u7A81\u505A\u51FA\u4E86\u5408\u7406\u89E3\u91CB\uFF0C\u4E5F\u80FD\u5920\u64DA\u6B64\u4F86\u4E86\u89E3\u8056\u7D93\u6587\u737B\u7684\u5F62\u6210\u904E\u7A0B\u8207\u6B77\u53F2\uFF0C\u56E0\u6B64\u88AB\u8A8D\u70BA\u662F\u73FE\u4EE3\u8056\u7D93\u5B78\u7684\u57FA\u77F3\u4E4B\u4E00\u3002"@zh . "Hipoteza czterech \u017Ar\u00F3de\u0142, hipoteza JEPD, hipoteza dokument\u00F3w \u2013 hipoteza wyja\u015Bniaj\u0105ca histori\u0119 powstawania Pi\u0119cioksi\u0119gu, a tak\u017Ce innych najstarszych ksi\u0105g biblijnych (takich jak Ksi\u0119ga Jozuego czy Ksi\u0119ga S\u0119dzi\u00F3w), zak\u0142adaj\u0105ca, \u017Ce Pi\u0119cioksi\u0105g powsta\u0142 w rezultacie trwaj\u0105cego kilka stuleci procesu \u0142\u0105czenia i redagowania czterech niezale\u017Cnych i paralelnych (a wi\u0119c opowiadaj\u0105cych o tych samych wydarzeniach) dokument\u00F3w (\u017Ar\u00F3de\u0142). Do lat 70. XX wieku by\u0142a to najpopularniejsza hipoteza wyja\u015Bniaj\u0105ca powstanie Tory, obecnie jest jednak szeroko kwestionowana. Zdaniem wi\u0119kszo\u015Bci teolog\u00F3w katolickich i cz\u0119\u015Bci protestanckich hipoteza ta nie sprzeciwia si\u0119 natchnionemu charakterowi tekstu."@pl . . . . . . . . . . "The documentary hypothesis (DH) is one of the models used by biblical scholars to explain the origins and composition of the Torah (or Pentateuch, the first five books of the Bible: Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers, and Deuteronomy). A version of the documentary hypothesis, frequently identified with the German scholar Julius Wellhausen, was almost universally accepted for most of the 20th century. It posited that the Pentateuch is a compilation of four originally independent documents: the Jahwist (J), Elohist (E), Deuteronomist (D), and Priestly (P) sources. The first of these, J, was dated to the Solomonic period (c. 950 BCE). E was dated somewhat later, in the 9th century BCE, and D was dated just before the reign of King Josiah, in the 7th or 8th century. Finally, P was generally dated to the time of Ezra in the 5th century BCE. The sources would have been joined together at various points in time by a series of editors or \"redactors.\" The consensus around the classical documentary hypothesis has now collapsed. This was triggered in large part by the influential publications of John Van Seters, Hans Heinrich Schmid, and Rolf Rendtorff in the mid-1970s. These \"revisionist\" authors argued that J was to be dated no earlier than the time of the Babylonian captivity (597\u2013539 BCE), and rejected the existence of a substantial E source. They also called into question the nature and extent of the three other sources. Van Seters, Schmid, and Rendtorff shared many of the same criticisms of the documentary hypothesis, but were not in complete agreement about what paradigm ought to replace it. As a result, there has been a revival of interest in \"fragmentary\" and \"supplementary\" models, frequently in combination with each other and with a documentary model, making it difficult to classify contemporary theories as strictly one or another. Modern scholars also have given up the classical Wellhausian dating of the sources, and generally see the completed Torah as a product of the time of the Persian Achaemenid Empire (probably 450\u2013350 BCE), although some would place its production as late as the Hellenistic period (333\u2013164 BCE), after the conquests of Alexander the Great."@en . "L'ipotesi documentale o documentaria, la cui versione pi\u00F9 nota \u00E8 detta anche teoria delle quattro fonti o teoria JEDP, \u00E8 una ipotesi formulata nell'Ottocento dallo studioso biblico e orientalista tedesco Julius Wellhausen per spiegare la formazione dei primi cinque libri della Bibbia, i quali prendono il nome di Pentateuco (Torah in ebraico). Wellhausen rielabor\u00F2 concetti proposti da diversi studiosi nei due secoli precedenti e li formul\u00F2 in modo particolarmente convincente con la pubblicazione del libro Prolegomena zur Geschichte Israels (1878). L'ipotesi documentale di Wellhausen ebbe grande successo nel Novecento e svolse un ruolo molto importante per la nascita della nella storia delle religioni e nell'esegesi biblica per esaminare e studiare la storicit\u00E0 della Bibbia."@it . . "Neuere Urkundenhypothese"@de . . . . . . . "Teorie vzniku T\u00F3ry"@cs . . . . . "Ipotesi documentale"@it . . . . . . . "L'ipotesi documentale o documentaria, la cui versione pi\u00F9 nota \u00E8 detta anche teoria delle quattro fonti o teoria JEDP, \u00E8 una ipotesi formulata nell'Ottocento dallo studioso biblico e orientalista tedesco Julius Wellhausen per spiegare la formazione dei primi cinque libri della Bibbia, i quali prendono il nome di Pentateuco (Torah in ebraico). Wellhausen rielabor\u00F2 concetti proposti da diversi studiosi nei due secoli precedenti e li formul\u00F2 in modo particolarmente convincente con la pubblicazione del libro Prolegomena zur Geschichte Israels (1878). L'ipotesi documentale di Wellhausen ebbe grande successo nel Novecento e svolse un ruolo molto importante per la nascita della nella storia delle religioni e nell'esegesi biblica per esaminare e studiare la storicit\u00E0 della Bibbia. L'ipotesi documentale venne accettata dalla maggior parte degli esperti e storici come la teoria dominante sull'origine e formazione del Pentateuco e nel corso del secolo XX ne furono proposti dai biblisti importanti arricchimenti e modifiche. Fra questi, occorre segnalare soprattutto Hermann Gunkel, Martin Noth e Gerhard von Rad. Negli ultimi decenni del secolo, per\u00F2, un numero crescente di studiosi (oggi maggioritario) ha messo in dubbio i fondamenti della teoria e ha proposto spiegazioni alternative. Restano comunque, soprattutto in USA, numerosi sostenitori della teoria delle quattro fonti, fra cui ."@it . . . . "La hipotezo dokumenta a\u016D teorio de la kvar fontoj a\u016D teorio de JEDP, estas hipotezo koncernanta la formi\u011Don de la unuaj kvin libroj de la Biblio, kiuj prenas la nomon Pentate\u016Dko a\u016D hebrelingve Torao."@eo . . "Documentary hypothesis"@en . "\u5E95\u672C\u5B78\u8AAA\uFF08\u82F1\u8A9E\uFF1ADocumentary hypothesis\uFF0C\u7E2E\u5BEB\u70BA DH\uFF09\uFF0C\u53C8\u7A31\u6587\u737B\u5047\u8AAA\uFF0C\u662F\u5C0D\u65BC\u300A\u5E0C\u4F2F\u6765\u5723\u7ECF\u300B\uFF08\u5373\u57FA\u7763\u6559\u300A\u820A\u7D04\u8056\u7D93\u300B\uFF09\u5167\u5BB9\u4F86\u6E90\u7684\u4E00\u7A2E\u89E3\u91CB\u30021876\u5E74\u7531\u5FB7\u570B\u8056\u7D93\u5B78\u8005\u5C24\u5229\u70CF\u65AF\u00B7\u5A01\u723E\u8C6A\u68EE\u63D0\u51FA\uFF0C\u53C8\u88AB\u7A31\u70BA\u5A01\u723E\u8C6A\u68EE\u5047\u8A2D\uFF08Wellhausen hypothesis\uFF09\u3002 \u9019\u500B\u7406\u8AD6\u8A8D\u70BA\u300A\u6469\u897F\u4E94\u7ECF\u300B\uFF0C\u5373\u300A\u5275\u4E16\u8A18\u300B\u3001\u300A\u51FA\u57C3\u53CA\u8A18\u300B\u3001\u300A\u5229\u672A\u8A18\u300B\u3001\u300A\u6C11\u6578\u8A18\u300B\u548C\u300A\u7533\u547D\u8A18\u300B\u4E2D\u7684\u5167\u5BB9\uFF0C\u662F\u4F86\u81EA\u65BC\u4E0D\u540C\u6765\u6E90\u6587\u4EF6\u7684\u7EC4\u5408\u800C\u6210\uFF0C\u800C\u4E0D\u662F\u7531\u4E00\u4F4D\u4F5C\u8005\u72EC\u7ACB\u521B\u4F5C\u3002\u5B83\u5C0D\u300A\u820A\u7D04\u8056\u7D93\u300B\u7684\u4E0D\u540C\u6BB5\u843D\u9593\u7684\u5167\u5BB9\u885D\u7A81\u505A\u51FA\u4E86\u5408\u7406\u89E3\u91CB\uFF0C\u4E5F\u80FD\u5920\u64DA\u6B64\u4F86\u4E86\u89E3\u8056\u7D93\u6587\u737B\u7684\u5F62\u6210\u904E\u7A0B\u8207\u6B77\u53F2\uFF0C\u56E0\u6B64\u88AB\u8A8D\u70BA\u662F\u73FE\u4EE3\u8056\u7D93\u5B78\u7684\u57FA\u77F3\u4E4B\u4E00\u3002"@zh . . . "La hip\u00F3tesis documentaria, hip\u00F3tesis documental (DH) o hip\u00F3tesis de Wellhausen, propone que los primeros cinco escritos del Antiguo Testamento (G\u00E9nesis, \u00C9xodo, Lev\u00EDtico, N\u00FAmeros y Deuteronomio, que juntos se conocen como la Tor\u00E1 o Pentateuco) son una combinaci\u00F3n de documentos que provienen de cuatro fuentes de origen y narrativa originalmente independiente, que eran fuentes paralelas, y que se combinaron posteriormente por una serie de redactores (editores) y dieron origen al Pentateuco como lo conocemos en la actualidad. La hip\u00F3tesis fue desarrollada durante los siglos XVIII y XIX en un intento por reconciliar las incoherencias del texto b\u00EDblico. A finales del siglo XIX se acord\u00F3, en general, que hab\u00EDa cuatro fuentes principales que fueron combinadas por una serie de redactores (R) en alg\u00FAn punto de la historia dando origen a los libros conocidos hoy en d\u00EDa. Estas cuatro fuentes eran la yahvista o jehova\u00EDsta (J); la elohista (E); la deuteronomista o deuteron\u00F3mica (D), y la sacerdotal (P).\u200B\u200B Varios acad\u00E9micos fomentaron el estudio y desarrollo de conocimientos en el campo b\u00EDblico para el fortalecimiento de la hip\u00F3tesis documentaria, entre ellos Johann Karl Wilhelm Vatke, Edouard Guillaume Eug\u00E8ne Reuss, Karl Heinrich Graf y Abraham Kuenen. Sin embargo el m\u00E1s destacado de todos fue Julius Wellhausen (1844-1918), un te\u00F3logo cristiano, erudito b\u00EDblico y orientalista alem\u00E1n que contribuy\u00F3 al desarrollo de la hip\u00F3tesis al ordenar las fuentes de manera cronol\u00F3gica como JEDP, creando un marco coherente para demostrar una hipot\u00E9tica evoluci\u00F3n en la historia religiosa del pueblo hebreo, que depend\u00EDa del poder de la tradici\u00F3n sacerdotal y que fue creciendo y centraliz\u00E1ndose con el pasar del tiempo. La formulaci\u00F3n de Wellhausen fue la siguiente: \n* tradici\u00F3n yahvista (J); desarrollada en el a\u00F1o 950 a. C. en el Reino de Jud\u00E1. \n* tradici\u00F3n elohista (E); desarrollada en el a\u00F1o 850 a. C. en el Reino de Israel. \n* tradici\u00F3n deuteron\u00F3mica (D); desarrollada en el a\u00F1o 621 a. C. en Jerusal\u00E9n durante un periodo de reforma religiosa. \n* tradici\u00F3n sacerdotal (P); desarrollada en el a\u00F1o 450 a. C. por los kohanim (sacerdotes jud\u00EDos) durante el exilio en Babilonia. La hip\u00F3tesis de Wellhausen se convirti\u00F3 en la opini\u00F3n dominante sobre el origen del Pentateuco durante gran parte del siglo XX. La mayor\u00EDa de expertos contempor\u00E1neos aceptaron, de alguna manera, la hip\u00F3tesis documental de la Biblia,\u200Blos acad\u00E9micos, de hecho, siguen recurriendo a la terminolog\u00EDa de Wellhausen y sus conocimientos. Mientras que la hip\u00F3tesis ha sido criticada\u200B\u200By cuestionada por otros modelos, especialmente en la \u00FAltima parte del siglo XX, su terminolog\u00EDa y las ideas que expone siguen proporcionando el marco para las teor\u00EDas modernas sobre la naturaleza compuesta y or\u00EDgenes de la Tor\u00E1 y la compilaci\u00F3n B\u00EDblica en general.\u200B"@es . . . . . "Hypoth\u00E8se documentaire"@fr . "\u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u0629 (DH) \u0647\u064A \u0646\u0645\u0648\u0630\u062C \u0645\u0633\u062A\u062E\u062F\u0645 \u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0639\u0644\u0645\u0627\u0621 \u0627\u0644\u0643\u062A\u0627\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0642\u062F\u0633 \u0644\u0634\u0631\u062D \u0623\u0635\u0648\u0644 \u0648\u062A\u0643\u0648\u064A\u0646 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629\u060C \u0627\u0644\u0643\u062A\u0628 \u0627\u0644\u062E\u0645\u0633\u0629 \u0627\u0644\u0623\u0648\u0644\u0649 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0643\u062A\u0627\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0642\u062F\u0633 (\u0633\u0641\u0631 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0648\u064A\u0646\u060C \u0627\u0644\u062E\u0631\u0648\u062C\u060C \u0627\u0644\u0644\u0627\u0648\u064A\u064A\u0646\u060C \u0627\u0644\u0639\u062F\u062F\u060C \u0627\u0644\u062A\u062B\u0646\u064A\u0629). \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u0627\u0644\u0623\u062E\u0631\u0649 \u0647\u064A \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0645\u064A\u0644\u064A\u0629 \u0648\u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0648\u064A\u0629\u061B \u0648\u062A\u062A\u0641\u0642 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u062C\u0645\u064A\u0639\u0627 \u0639\u0644\u0649 \u0623\u0646 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629 \u0644\u064A\u0633\u062A \u0639\u0645\u0644\u0627 \u0645\u0648\u062D\u062F\u0627 \u0644\u0647 \u0645\u0624\u0644\u0641 \u0648\u0627\u062D\u062F\u060C \u0648\u0644\u0643\u0646 \u0645\u0646 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0645\u062C\u0645\u0639\u0629 \u0639\u0644\u0649 \u0645\u062F\u0649 \u0642\u0631\u0648\u0646 \u0639\u062F\u064A\u062F\u0629 \u0648\u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0639\u062F\u064A\u062F \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0645\u0624\u0644\u0641\u064A\u0646. \u0648\u062A\u062E\u062A\u0644\u0641 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u062D\u0648\u0644 \u0637\u0628\u064A\u0639\u0629 \u0647\u0630\u0647 \u0627\u0644\u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0648\u0643\u064A\u0641\u064A\u0629 \u062A\u062C\u0645\u064A\u0639\u0647\u0627. \u062D\u0633\u0628 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u0629 \u0647\u0646\u0627\u0643 \u0623\u0631\u0628\u0639\u0629 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631\u060C \u0643\u0644 \u0645\u0646\u0647\u0627 \u0643\u0627\u0646\u062A \u0641\u064A \u0627\u0644\u0623\u0635\u0644 \u0643\u062A\u0627\u0628\u0627 \u0645\u0646\u0641\u0635\u0644\u0627 \u0648\u0645\u0633\u062A\u0642\u0644\u0627 (\u00AB\u0648\u062B\u064A\u0642\u0629\u00BB)\u060C \u062A\u0645 \u0636\u0645\u0647\u0627 \u0645\u0639\u0627 \u0641\u064A \u0623\u0648\u0642\u0627\u062A \u0645\u062E\u062A\u0644\u0641\u0629 \u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0645\u062C\u0645\u0648\u0639\u0629 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0645\u062D\u0631\u0631\u064A\u0646 (\"redactors\"). \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0648\u064A\u0629 \u062A\u0631\u0649 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629 \u0643\u062A\u062C\u0645\u064A\u0639 \u0644\u0645\u062C\u0645\u0648\u0639\u0629 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0627\u064A\u0627 \u0627\u0644\u0635\u063A\u064A\u0631\u0629\u060C \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0645\u064A\u0644\u064A\u0629 \u062A\u0631\u0627\u0647 \u0643\u0648\u062B\u064A\u0642\u0629 \u0623\u0633\u0627\u0633\u064A\u0629 \u062A\u0645\u062A \u0625\u0636\u0627\u0641\u0629 \u0623\u062C\u0632\u0627\u0621 \u0639\u0644\u064A\u0647\u0627 \u0645\u0623\u062E\u0648\u0630\u0629 \u0645\u0646 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0639\u062F\u064A\u062F\u0629. \u0646\u0633\u062E\u0629 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0641\u064A\u0644\u0645 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629\u060C \u0643\u062B\u064A\u0631\u0627 \u0645\u0627 \u064A\u062A\u0645 \u0631\u0628\u0637\u0647\u0627 \u0628\u0627\u0644\u0628\u0627\u062D\u062B \u0627\u0644\u0623\u0644\u0645\u0627\u0646\u064A \u064A\u0648\u0644\u064A\u0648\u0633 \u0641\u0644\u0647\u0627\u0648\u0632\u0646\u060C \u0643\u0627\u0646\u062A \u062A\u0642\u0631\u064A\u0628\u0627 \u0645\u0642\u0628\u0648\u0644\u0629 \u0628\u0625\u062C\u0645\u0627\u0639 \u0641\u064A \u0645\u0639\u0638\u0645 \u0627\u0644\u0642\u0631\u0646 \u0627\u0644\u0639\u0634\u0631\u064A\u0646\u060C \u0644\u0643\u0646 \u0627\u0644\u0625\u062C\u0645\u0627\u0639 \u0642\u062F \u0627\u0646\u0647\u0627\u0631 \u0627\u0644\u0622\u0646. \u0648\u0646\u062A\u064A\u062C\u0629 \u0644\u0630\u0644\u0643\u060C \u0643\u0627\u0646 \u0647\u0646\u0627\u0643 \u062A\u062C\u062F\u062F \u0644\u0644\u0627\u0647\u062A\u0645\u0627\u0645 \u0641\u064A \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0648\u064A\u0629 \u0648\u0627\u0644\u062A\u0643\u0645\u064A\u0644\u064A\u0629\u060C \u0641\u064A \u0643\u062B\u064A\u0631 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0623\u062D\u064A\u0627\u0646 \u0641\u064A \u062A\u0631\u0643\u064A\u0628\u0629 \u0645\u0639 \u0628\u0639\u0636\u0647\u0645\u0627 \u0627\u0644\u0628\u0639\u0636 \u0648\u0645\u0639 \u0646\u0645\u0648\u0630\u062C \u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u060C \u0645\u0645\u0627 \u064A\u062C\u0639\u0644 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0635\u0639\u0628 \u062A\u0635\u0646\u064A\u0641 \u0627\u0644\u0646\u0638\u0631\u064A\u0627\u062A \u0627\u0644\u0645\u0639\u0627\u0635\u0631\u0629 \u0628\u062F\u0642\u0629. \u0639\u0644\u0645\u0627\u0621 \u0627\u0644\u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u062D\u062F\u064A\u062B \u064A\u0631\u0648\u0646 \u0628\u0634\u0643\u0644 \u0645\u062A\u0632\u0627\u064A\u062F \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629 \u0627\u0644\u0643\u0627\u0645\u0644\u0629 \u0643\u0645\u0646\u062A\u062C \u0645\u0646 \u0639\u0635\u0631 \u0627\u0644\u0625\u0645\u0628\u0631\u0627\u0637\u0648\u0631\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0623\u062E\u0645\u064A\u0646\u064A\u0629 (\u0631\u0628\u0645\u0627 450-350 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0645\u064A\u0644\u0627\u062F)\u060C \u0639\u0644\u0649 \u0627\u0644\u0631\u063A\u0645 \u0645\u0646 \u0623\u0646 \u0627\u0644\u0628\u0639\u0636 \u064A\u062D\u062F\u062F \u0648\u0642\u062A \u0625\u0646\u062A\u0627\u062C\u0647\u0627 \u0641\u064A \u0627\u0644\u0641\u062A\u0631\u0629 \u0627\u0644\u0647\u0644\u0646\u0633\u062A\u064A\u0629 (333-164 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0645\u064A\u0644\u0627\u062F) \u0623\u0648 \u062D\u062A\u0649 \u0627\u0644\u0633\u0644\u0627\u0644\u0629 \u0627\u0644\u062D\u0634\u0645\u0648\u0646\u064A\u0629 (140-37 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0645\u064A\u0644\u0627\u062F). \u0645\u0646 \u0628\u064A\u0646 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631\u0647\u0627 \u0627\u0644\u0645\u0643\u0648\u0646\u0629\u060C \u064A\u062A\u0645 \u062A\u0623\u0631\u064A\u062E \u0627\u0644\u062A\u062B\u0646\u064A\u0629 \u0639\u0645\u0648\u0645\u0627 \u0628\u064A\u0646 \u0627\u0644\u0642\u0631\u0646 7 \u0648 5. \u0647\u0646\u0627\u0643 \u0627\u0644\u0643\u062B\u064A\u0631 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0646\u0642\u0627\u0634 \u062D\u0648\u0644 \u0648\u062D\u062F\u0629 \u062D\u062C\u0645 \u0648\u0637\u0628\u064A\u0639\u0629 \u0648\u062A\u0627\u0631\u064A\u062E \u0627\u0644\u0645\u0635\u062F\u0631 \u0627\u0644\u0643\u0647\u0646\u0648\u062A\u064A. \u0627\u0644\u062A\u062B\u0646\u064A\u0629 \u0644\u0627 \u064A\u0632\u0627\u0644 \u064A\u064F\u0646\u0638\u064E\u0631 \u0644\u0647\u0627 \u0628\u0623\u0646\u0647\u0627 \u062D\u0638\u064A\u062A \u0628\u062A\u0627\u0631\u064A\u062E \u0645\u0646\u0641\u0635\u0644 \u0639\u0646 \u0623\u0648\u0644 \u0623\u0631\u0628\u0639\u0629 \u0643\u062A\u0628. \u0647\u0646\u0627\u0643 \u0627\u0639\u062A\u0631\u0627\u0641 \u0645\u062A\u0632\u0627\u064A\u062F \u0628\u0623\u0646 \u0633\u0641\u0631 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0648\u064A\u0646 \u062A\u0637\u0648\u0631 \u0645\u0646\u0641\u0631\u062F\u0627 \u0639\u0646 \u0642\u0635\u0635 \u0627\u0644\u062E\u0631\u0648\u062C \u062D\u062A\u0649 \u062A\u0645 \u0636\u0645\u0647\u0645\u0627 \u0639\u0646 \u0637\u0631\u064A\u0642 \u0643\u0627\u062A\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0635\u062F\u0631 \u0627\u0644\u0643\u0647\u0646\u0648\u062A\u064A."@ar . . . . . "\u6587\u66F8\u4EEE\u8AAC\uFF08\u3082\u3093\u3058\u3087\u304B\u305B\u3064\u3001\u3076\u3093\u3057\u3087\u304B\u305B\u3064\u3001\u82F1: Documentary hypothesis\uFF09\u3068\u306F\u3001\u30E2\u30FC\u30BB\u4E94\u66F8\uFF08\u65E7\u7D04\u8056\u66F8\u306E\u3046\u3061\u306E\u6700\u521D\u306E5\u6587\u66F8\uFF09\u306F\u3001\u5143\u3005\u305D\u308C\u305E\u308C\u72EC\u7ACB\u30FB\u5B8C\u7D50\u3057\u3066\u3044\u308B\u8AF8\u6587\u66F8\u3092\u306E\u3061\u306B\u7DE8\u8005\u304C\u7D44\u307F\u5408\u308F\u305B\u308B\u3053\u3068\u306B\u3088\u3063\u3066\u3001\u73FE\u5728\u898B\u308B\u3088\u3046\u306A\u5F62\u3068\u3057\u3066\u6210\u7ACB\u3057\u305F\u3068\u3059\u308B\u8AAC\u3067\u3042\u308B\u3002"@ja . . . "La hip\u00F2tesi documental \u00E9s una teoria filol\u00F2gica que proposa aplicar el criticisme textual als primers cinc llibres de la B\u00EDblia (el Pentateuc) per demostrar que s\u00F3n fruit de la uni\u00F3 de diversos textos. Aquesta teoria va ser promulgada per Julius Wellhausen al segle XIX (\u00E8poca de l'auge del comparatisme) i va aixecar forta pol\u00E8mica, ja que topava amb la idea que el creador \u00FAnic dels llibres era Mois\u00E8s. Alguns religiosos, acceptant la teoria, van afirmar que Mois\u00E8s era el refundidor, inspirat per D\u00E9u per triar els passatges m\u00E9s propers als fets."@ca . . . . . . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0301\u0440\u043D\u0430 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0301\u0442\u0435\u0437\u0430 (\u0430\u043D\u0433\u043B. Documentary Hypothesis) \u0430\u0431\u043E \u0422\u0435\u043E\u0440\u0456\u044F \u0447\u043E\u0442\u0438\u0440\u044C\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B \u2014 \u0446\u0435 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430 \u043F\u043E\u0445\u043E\u0434\u0436\u0435\u043D\u043D\u044F \u0440\u043E\u0437\u0431\u0456\u0436\u043D\u043E\u0441\u0442\u0435\u0439, \u0441\u0443\u043F\u0435\u0440\u0435\u0447\u043D\u043E\u0441\u0442\u0435\u0439, \u043F\u043E\u0432\u0442\u043E\u0440\u0435\u043D\u044C \u0443 \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442\u0456 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F \u0411\u0456\u0431\u043B\u0456\u0457. \u0417\u0430 \u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0440\u043D\u043E\u044E \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F \u0434\u0456\u0441\u0442\u0430\u0432 \u0441\u0432\u043E\u044E \u0444\u043E\u0440\u043C\u0443 \u0432\u043D\u0430\u0441\u043B\u0456\u0434\u043E\u043A \u0437'\u0454\u0434\u043D\u0430\u043D\u043D\u044F \u043A\u0456\u043B\u044C\u043A\u043E\u0445 \u0441\u043F\u043E\u0447\u0430\u0442\u043A\u0443 \u043D\u0435\u0437\u0430\u043B\u0435\u0436\u043D\u0438\u0445 \u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0456\u0432: E (\u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u0441\u0442), J (\u042F\u0433\u0432\u0456\u0441\u0442), D (\u0432\u0456\u0434 \u043B\u0430\u0442\u0438\u043D\u0441\u044C\u043A\u043E\u0433\u043E Deuteronomium, \u00AB\u041F\u043E\u0432\u0442\u043E\u0440\u0435\u043D\u043D\u044F \u0417\u0430\u043A\u043E\u043D\u0443\u00BB), P (\u0432\u0456\u0434 \u043D\u0456\u043C\u0435\u0446\u044C\u043A\u043E\u0433\u043E Priesterkodex, \u00AB\u0421\u0432\u044F\u0449\u0435\u043D\u0438\u0447\u0438\u0439 \u043A\u043E\u0434\u0435\u043A\u0441\u00BB) . \u041F\u043E\u0440\u044F\u0434 \u0437 \u0424\u0440\u0430\u0433\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0440\u043D\u043E\u044E \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0442\u0430 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0434\u043E\u0434\u0430\u0442\u043A\u0456\u0432 \u0441\u0442\u0430\u043D\u043E\u0432\u0438\u0442\u044C \u043E\u0434\u043D\u0443 \u0437 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437 \u043F\u043E\u0445\u043E\u0434\u0436\u0435\u043D\u043D\u044F \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F. \u041E\u0431\u0440\u0430\u0437 \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0442\u0435\u0436 \u0432 \u0434\u0432\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u0430\u0445 \u043D\u0435 \u0446\u0456\u043B\u043A\u043E\u043C \u043E\u0434\u043D\u0430\u043A\u043E\u0432\u0438\u0439. \u0421\u0432\u044F\u0449\u0435\u043D\u0438\u0447\u0438\u0439 \u043A\u043E\u0434\u0435\u043A\u0441 \u043F\u0456\u0434\u043A\u0440\u0435\u0441\u043B\u044E\u0454 \u0441\u043F\u0440\u0430\u0432\u0435\u0434\u043B\u0438\u0432\u0456\u0441\u0442\u044C \u0411\u043E\u0433\u0430, \u044F\u043A\u0438\u0439 \u043E\u0433\u043E\u043B\u043E\u0448\u0443\u0454 \u043B\u044E\u0434\u044F\u043C \u0421\u0432\u043E\u044E \u0432\u043E\u043B\u044E \u0456 \u0441\u0443\u0432\u043E\u0440\u043E \u043A\u0430\u0440\u0430\u0454 \u0437\u0430 \u0457\u0457 \u043F\u043E\u0440\u0443\u0448\u0435\u043D\u043D\u044F. \u0410 \u043E\u0441\u044C \u042F\u0433\u0432\u0456\u0441\u0442 \u043F\u0456\u0434\u043A\u0440\u0435\u0441\u043B\u044E\u0454 \u0419\u043E\u0433\u043E \u0433\u043E\u0442\u043E\u0432\u043D\u0456\u0441\u0442\u044C \u0434\u043E \u043C\u0438\u043B\u043E\u0441\u0435\u0440\u0434\u044F \u0456 \u043B\u0430\u0441\u043A\u0438: \u00AB\u043D\u0435 \u0431\u0443\u0434\u0443 \u0431\u0456\u043B\u044C\u0448\u0435 \u043F\u0440\u043E\u043A\u043B\u0438\u043D\u0430\u0442\u0438 \u0437\u0435\u043C\u043B\u044E \u0437\u0430 "@uk . . . . . . . . . . . "Die Neuere Urkundenhypothese ist eine Theorie der historisch-kritischen Bibelwissenschaft \u00FCber die Entstehung des Pentateuchs, die im Gefolge der Aufkl\u00E4rung entwickelte wurde und im 19. Jahrhundert entfaltet wurde. Sie l\u00F6ste die \u00C4ltere Urkundenhypothese ab. Bis in die 1970er Jahre hinein blieb sie in Westeuropa das klassische Pentateuchmodell. W\u00E4hrend die Hypothese in der modernen europ\u00E4ischen Forschung kaum noch Anh\u00E4nger hat, behielt sie in den USA ihren Status."@de . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u043B\u044C\u043D\u0430\u044F \u0433\u0438\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430 (\u0430\u043D\u0433\u043B. documentary hypothesis) \u0443\u0442\u0432\u0435\u0440\u0436\u0434\u0430\u0435\u0442, \u0447\u0442\u043E \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442 \u041F\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0438\u044F (\u043F\u0435\u0440\u0432\u044B\u0445 \u043F\u044F\u0442\u0438 \u043A\u043D\u0438\u0433 \u0412\u0435\u0442\u0445\u043E\u0433\u043E \u0417\u0430\u0432\u0435\u0442\u0430) \u043F\u0440\u0438\u043E\u0431\u0440\u0451\u043B \u0441\u043E\u0432\u0440\u0435\u043C\u0435\u043D\u043D\u0443\u044E \u0444\u043E\u0440\u043C\u0443 \u0432 \u0440\u0435\u0437\u0443\u043B\u044C\u0442\u0430\u0442\u0435 \u043E\u0431\u044A\u0435\u0434\u0438\u043D\u0435\u043D\u0438\u044F \u043D\u0435\u0441\u043A\u043E\u043B\u044C\u043A\u0438\u0445 \u043F\u0435\u0440\u0432\u043E\u043D\u0430\u0447\u0430\u043B\u044C\u043D\u043E \u043D\u0435\u0437\u0430\u0432\u0438\u0441\u0438\u043C\u044B\u0445 \u043B\u0438\u0442\u0435\u0440\u0430\u0442\u0443\u0440\u043D\u044B\u0445 \u0438\u0441\u0442\u043E\u0447\u043D\u0438\u043A\u043E\u0432 (\u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u043E\u0432)."@ru . . . . . "Teoria \u017Ar\u00F3de\u0142"@pl . "Hipotezo dokumenta"@eo . . . "The documentary hypothesis (DH) is one of the models used by biblical scholars to explain the origins and composition of the Torah (or Pentateuch, the first five books of the Bible: Genesis, Exodus, Leviticus, Numbers, and Deuteronomy). A version of the documentary hypothesis, frequently identified with the German scholar Julius Wellhausen, was almost universally accepted for most of the 20th century. It posited that the Pentateuch is a compilation of four originally independent documents: the Jahwist (J), Elohist (E), Deuteronomist (D), and Priestly (P) sources. The first of these, J, was dated to the Solomonic period (c. 950 BCE). E was dated somewhat later, in the 9th century BCE, and D was dated just before the reign of King Josiah, in the 7th or 8th century. Finally, P was generally d"@en . . . . "\uBB38\uC11C\uC124(documentary hypothesis, DH) \uB610\uB294 \uBCA8\uD558\uC6B0\uC820\uC758 \uBB38\uC11C\uAC00\uC124\uC740 \uBAA8\uC138 5\uACBD\uC774 4\uAC00\uC9C0 \uBB38\uC11C\uC758 \uD615\uD0DC\uB85C \uB3C5\uB9BD\uC801\uC774\uACE0 \uC720\uC0AC\uD558\uBA74\uC11C \uC644\uC804\uD788 \uAC16\uCD94\uC5B4\uC9C4 \uD615\uD0DC\uC758 \uC11C\uC220\uB85C \uB418\uC5B4\uC788\uACE0, \uADF8\uAC83\uB4E4\uC774 \uC77C\uB828\uC758 \uD3B8\uC9D1\uC790\uB4E4\uC5D0 \uC758\uD574 \uD604\uC7AC\uC758 \uBAA8\uC2B5\uC73C\uB85C \uC870\uD569\uB418\uC5C8\uB2E4\uACE0 \uAC00\uC815\uD558\uC5EC \uC8FC\uC7A5\uD558\uB294 \uC774\uB860\uC774\uB2E4. \uC774 \uD3B8\uC9D1\uD615\uD0DC\uB294 \uC8FC\uB85C 4\uAC00\uC9C0\uB85C \uC778\uC2DD\uB418\uB294\uB370, \uC774\uAC83\uC774 \uBB38\uC11C\uC124\uC758 \uC8FC\uC694\uBD80\uBD84\uC778 \uAC83\uC740 \uC544\uB2C8\uB2E4. \uBB38\uC11C\uC124\uC758 \uC57D\uC810\uC744 \uBCF4\uC644\uD558\uAE30 \uC704\uD558\uC5EC \uC591\uC2DD\uBE44\uD3C9 \uC774\uB860\uC774 \uD0C4\uC0DD\uD588\uB2E4. \uC131\uC11C \uBCF8\uBB38\uC758 \uBAA8\uC21C\uB418\uB294 \uBD80\uBD84\uC744 \uC870\uD569\uD558\uAE30 \uC704\uD574\uC11C, \uADF8\uB9AC\uACE0 \uAC15\uC81C\uC801\uC73C\uB85C \uBCF8\uBB38\uC744 \uC124\uBA85\uD558\uACE0 \uC870\uD569\uD558\uB824\uB294 \uAC83\uC744 \uBC29\uC9C0\uD558\uAE30 \uC704\uD574 18\uC138\uAE30\uC640 19\uC138\uAE30\uC5D0 \uC790\uB8CC\uBE44\uD3C9\uC744 \uD558\uB294 \uC131\uC11C\uD559\uC790\uB4E4\uC740 \uD1A0\uB77C\uAC00 \uB2F9\uC2DC \uBA87\uBA87\uC758 \uC77C\uAD00\uC131 \uC5C6\uB294 \uAC01\uAC01\uC758 \uB3C5\uB9BD\uC801\uC778 \uBB38\uC11C\uB4E4\uC774 \uCC44\uD0DD\uB418\uC5B4 \uC870\uD569\uB41C \uBAA8\uC2B5\uC73C\uB85C \uC791\uC131\uB418\uC5C8\uB2E4\uB294 \uC774\uB860\uC5D0 \uC774\uB974\uAC8C \uB41C\uB2E4. \uC774 \uC124\uC740 \uC810\uCC28\uC801\uC73C\uB85C 19\uC138\uAE30\uC5D0 \uAC78\uCCD0, 4\uAC00\uC9C0 \uC8FC\uC694 \uC790\uB8CC, \uC77C\uB828\uC758 \uD3B8\uC9D1\uC790\uB4E4\uC5D0 \uC758\uD574 \uCD5C\uC885\uC801\uC778 \uD615\uD0DC\uB85C \uC870\uD569\uB41C \uAC83\uC774 \uB418\uC5C8\uB2E4\uB294 \uC124\uB85C \uBC1C\uC804\uB418\uC5C8\uB2E4.-R.[1] \uC774 4\uAC00\uC9C0 \uC790\uB8CC\uB294 \uC57C\uC6E8\uC774\uC2A4\uD2B8(Yahwist or Jahwist), J (J\uB294 \uB3C5\uC77C\uC5B4\uC5D0\uC11C \uC601\uC5B4\uC758 Y\uBC1C\uC74C\uACFC \uAC19\uB2E4); \uC5D8\uB85C\uD788\uC2A4\uD2B8(Elohist), E; \uC2E0\uBA85\uAE30 \uC791\uC790(the Deuteronomist), D, (\uC2E0\uBA85\uAE30\uC778 Deuteronomy\uC758 D\uC5D0\uC11C \uB098\uC628 \uC774\uB984, \uD1A0\uB77C\uC5D0\uC11C D\uAC00 \uCC28\uC9C0\uD558\uB294 \uBC94\uC704); \uADF8\uB9AC\uACE0 \uC81C\uC0AC\uC7A5\uC801 \uD3B8\uC9D1\uC790(the Priestly Writer), P.[2]\uC774\uB2E4."@ko . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0440\u043D\u0430 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430"@uk . . . . . . "Hipotesis dokumen (HD) menyatakan bahwa kelima kitab pertama Perjanjian Lama (Kejadian, Keluaran, Imamat, Bilangan dan Ulangan, yang dikenal sebagai Torah atau Pentateukh) merupakan gabungan dari dokumen-dokumen yang berasal dari sumber-sumber yang aslinya saling mandii. Menurut versi berpengaruh dari hipotesis ini yang dirumuskan oleh Julius Wellhausen (1844 - 1918), ada empat sumber utama, dan sumber-sumber ini serta waktu penulisannya yang diperkirakan adalah: \n* Sumber Y, atau Yahwis; ditulis sekitar 950 SM di kerajaan Yehuda di selatan. (Nama ini berasal dari nama Yahweh atau Jahweh dalam bahasa Jerman, bahasa ibu Wellhausen, sehingga dalam teks-teks berbahasa asing disebut Sumber J.) \n* Sumber E, atau Elohis; ditulis sekitar 850 SM di kerajaan Israel di utara. \n* Sumber D, atau Deuteronomis; ditulis sekitar 621 SM di Yerusalem selama masa pembaruan agama. \n* Sumber P, atau Pristis; ditulis sekitar 450 SM oleh para imam Harun. Penyunting yangmenggabungkan sumber-sumber ini menjadi bentuk final Pentateukh dikenal sebagai R, atau Redaktur, dan kemungkinan orang itu adalah Ezra. \"Dimulai dari pertanyaan sederhana tentang bagaimana mempertemukan berbagai inkonsistensi dalam teks, dan menolak untuk menerima penjelasan-penjelasan yang dipaksakan untuk mengharmonisasikannya, para pakar akhirnya tiba pada teori bahwa Torah disusun dari teks-teks pilihan yang dijalin bersama dari sumbe-sumber yang - sering kali tidak konsisten - berbicara tentang topik-topik yang sama dan terkait. Alasan untuk mengikuti analisis ini agak mirip dengan apa yang dilakukan oleh para ilmuwan Talmud dan belakangan para rabi yang berpendapat bahwa klausa-klausa dan istilah yang tidak konsisten dalam sebuah paragraf Misna tentulah berasal dari orang-orang bijak yang berlainan, dan yang mengakui bahwa Musa tak mungkin menulis Torah yang mengandung informasi yang tidak tersedia baginya, seperti pasal terakhir Kitab Ulangan, yang melukiskan kematiannya dan keadaan sesudah itu.\" Menurut Wellhausen, keempat sumber memberikan sebuah gambaran tentang sejarah keagamaan Israel, yang dilihatnya sebagai sentralisasi dan kekuatan para imam yang kian meningkat. Hipotesis Wellhausen menjadi pandangan yang dominan tentang asal usul Pentateukh dalam hampir sepanjang abad ke-20, tetapi sekarang konsensus ini telah gugur. Pada bagian kedua abad ke-20 hipotesis ini mendapat kritikan dan tantangan kuat, sehingga digantikan oleh model-model lain. Namun, sejumlah pakar Alkitab tetap menerima dalam batas-batas tertentu hipotesis tersebut, dan masih menggunakan terminologi dan pandangan Wellhausen dalam pengembangan teori-teori modern."@in . "Hip\u00F2tesi documental"@ca . "Enligt fyrk\u00E4llsteorin eller fyrk\u00E4llshypotesen \u00E4r Moseb\u00F6ckerna sammanst\u00E4lld av fyra huvudk\u00E4llor: eller J fr\u00E5n 900-talet f.Kr., d\u00E4r Gud vanligen kallas Jahve; eller E fr\u00E5n 800-talet f.Kr., d\u00E4r Gud vanligen kallas Elohim; eller P fr\u00E5n 500-talet f.Kr., som \u00E4r en mindre litter\u00E4r f\u00F6rfattare \u00E4n de b\u00E5da f\u00F6reg\u00E5ende; samt Deuteronomisten eller D fr\u00E5n 600-talet f.Kr. som skrev Femte Mosebok. K\u00E4llorna sammanst\u00E4lldes av en eller flera redakt\u00F6rer i en utdragen komplex process som anses vara avslutad p\u00E5 400-talet f.Kr.. F\u00F6rutom skillnader i anv\u00E4ndningen av gudsnamn f\u00F6rekommer \u00E4ven andra stilistiska och teologiska skillnader mellan k\u00E4llorna. Fyrk\u00E4llsteorin utarbetades 1876 av Julius Wellhausen och har dominerat bibelforskningen i ett sekel. Sedan 1970-talet har den dock mer ifr\u00E5gasatts, och m\u00E5nga forskare anser att det inte g\u00E5r att urskilja gamla textfragment."@sv . . . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0301\u0440\u043D\u0430 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0301\u0442\u0435\u0437\u0430 (\u0430\u043D\u0433\u043B. Documentary Hypothesis) \u0430\u0431\u043E \u0422\u0435\u043E\u0440\u0456\u044F \u0447\u043E\u0442\u0438\u0440\u044C\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B \u2014 \u0446\u0435 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430 \u043F\u043E\u0445\u043E\u0434\u0436\u0435\u043D\u043D\u044F \u0440\u043E\u0437\u0431\u0456\u0436\u043D\u043E\u0441\u0442\u0435\u0439, \u0441\u0443\u043F\u0435\u0440\u0435\u0447\u043D\u043E\u0441\u0442\u0435\u0439, \u043F\u043E\u0432\u0442\u043E\u0440\u0435\u043D\u044C \u0443 \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442\u0456 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F \u0411\u0456\u0431\u043B\u0456\u0457. \u0417\u0430 \u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0440\u043D\u043E\u044E \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442 \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F \u0434\u0456\u0441\u0442\u0430\u0432 \u0441\u0432\u043E\u044E \u0444\u043E\u0440\u043C\u0443 \u0432\u043D\u0430\u0441\u043B\u0456\u0434\u043E\u043A \u0437'\u0454\u0434\u043D\u0430\u043D\u043D\u044F \u043A\u0456\u043B\u044C\u043A\u043E\u0445 \u0441\u043F\u043E\u0447\u0430\u0442\u043A\u0443 \u043D\u0435\u0437\u0430\u043B\u0435\u0436\u043D\u0438\u0445 \u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0456\u0432: E (\u0415\u043B\u043E\u0445\u0456\u0441\u0442), J (\u042F\u0433\u0432\u0456\u0441\u0442), D (\u0432\u0456\u0434 \u043B\u0430\u0442\u0438\u043D\u0441\u044C\u043A\u043E\u0433\u043E Deuteronomium, \u00AB\u041F\u043E\u0432\u0442\u043E\u0440\u0435\u043D\u043D\u044F \u0417\u0430\u043A\u043E\u043D\u0443\u00BB), P (\u0432\u0456\u0434 \u043D\u0456\u043C\u0435\u0446\u044C\u043A\u043E\u0433\u043E Priesterkodex, \u00AB\u0421\u0432\u044F\u0449\u0435\u043D\u0438\u0447\u0438\u0439 \u043A\u043E\u0434\u0435\u043A\u0441\u00BB) . \u041F\u043E\u0440\u044F\u0434 \u0437 \u0424\u0440\u0430\u0433\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u0440\u043D\u043E\u044E \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0442\u0430 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u043E\u044E \u0434\u043E\u0434\u0430\u0442\u043A\u0456\u0432 \u0441\u0442\u0430\u043D\u043E\u0432\u0438\u0442\u044C \u043E\u0434\u043D\u0443 \u0437 \u0433\u0456\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437 \u043F\u043E\u0445\u043E\u0434\u0436\u0435\u043D\u043D\u044F \u041F'\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0436\u044F. \u041E\u0431\u0440\u0430\u0437 \u0411\u043E\u0433\u0430 \u0442\u0435\u0436 \u0432 \u0434\u0432\u043E\u0445 \u0434\u0436\u0435\u0440\u0435\u043B\u0430\u0445 \u043D\u0435 \u0446\u0456\u043B\u043A\u043E\u043C \u043E\u0434\u043D\u0430\u043A\u043E\u0432\u0438\u0439. \u0421\u0432\u044F\u0449\u0435\u043D\u0438\u0447\u0438\u0439 \u043A\u043E\u0434\u0435\u043A\u0441 \u043F\u0456\u0434\u043A\u0440\u0435\u0441\u043B\u044E\u0454 \u0441\u043F\u0440\u0430\u0432\u0435\u0434\u043B\u0438\u0432\u0456\u0441\u0442\u044C \u0411\u043E\u0433\u0430, \u044F\u043A\u0438\u0439 \u043E\u0433\u043E\u043B\u043E\u0448\u0443\u0454 \u043B\u044E\u0434\u044F\u043C \u0421\u0432\u043E\u044E \u0432\u043E\u043B\u044E \u0456 \u0441\u0443\u0432\u043E\u0440\u043E \u043A\u0430\u0440\u0430\u0454 \u0437\u0430 \u0457\u0457 \u043F\u043E\u0440\u0443\u0448\u0435\u043D\u043D\u044F. \u0410 \u043E\u0441\u044C \u042F\u0433\u0432\u0456\u0441\u0442 \u043F\u0456\u0434\u043A\u0440\u0435\u0441\u043B\u044E\u0454 \u0419\u043E\u0433\u043E \u0433\u043E\u0442\u043E\u0432\u043D\u0456\u0441\u0442\u044C \u0434\u043E \u043C\u0438\u043B\u043E\u0441\u0435\u0440\u0434\u044F \u0456 \u043B\u0430\u0441\u043A\u0438: \u00AB\u043D\u0435 \u0431\u0443\u0434\u0443 \u0431\u0456\u043B\u044C\u0448\u0435 \u043F\u0440\u043E\u043A\u043B\u0438\u043D\u0430\u0442\u0438 \u0437\u0435\u043C\u043B\u044E \u0437\u0430 \u043B\u044E\u0434\u0438\u043D\u0443 \u2026 \u0406 \u0432\u0436\u0435 \u0431\u0456\u043B\u044C\u0448\u0435 \u043D\u0435 \u0432\u0431\u0438\u0432\u0430\u0442\u0438\u043C\u0443 \u0432\u0441\u044C\u043E\u0433\u043E \u0436\u0438\u0432\u043E\u0433\u043E\u00BB."@uk . . "30386"^^ . . . "A hip\u00F3tese documental, desenvolvida por Julius Wellhausen, tamb\u00E9m conhecida como Teoria das Fontes ou Cr\u00EDtica das Fontes, \u00E9 a teoria segundo a qual os cinco primeiros livros do Antigo Testamento (chamados de Pentateuco) s\u00E3o resultado de uma composi\u00E7\u00E3o a partir de quatro fontes principais: elo\u00EDsta, javista, sacerdotal e deuteronomista."@pt . "\u6587\u66F8\u4EEE\u8AAC"@ja . . . . . "Teorie vzniku T\u00F3ry se zab\u00FDvaj\u00ED ot\u00E1zkou, jak vznikla T\u00F3ra jako velmi komplexn\u00ED a slo\u017Eit\u00FD liter\u00E1rn\u00ED celek."@cs . . . . . . . "Hip\u00F3tesis documentaria"@es . . . . . . "La hip\u00F3tesis documentaria, hip\u00F3tesis documental (DH) o hip\u00F3tesis de Wellhausen, propone que los primeros cinco escritos del Antiguo Testamento (G\u00E9nesis, \u00C9xodo, Lev\u00EDtico, N\u00FAmeros y Deuteronomio, que juntos se conocen como la Tor\u00E1 o Pentateuco) son una combinaci\u00F3n de documentos que provienen de cuatro fuentes de origen y narrativa originalmente independiente, que eran fuentes paralelas, y que se combinaron posteriormente por una serie de redactores (editores) y dieron origen al Pentateuco como lo conocemos en la actualidad."@es . . . . . . . . . "\u6587\u66F8\u4EEE\u8AAC\uFF08\u3082\u3093\u3058\u3087\u304B\u305B\u3064\u3001\u3076\u3093\u3057\u3087\u304B\u305B\u3064\u3001\u82F1: Documentary hypothesis\uFF09\u3068\u306F\u3001\u30E2\u30FC\u30BB\u4E94\u66F8\uFF08\u65E7\u7D04\u8056\u66F8\u306E\u3046\u3061\u306E\u6700\u521D\u306E5\u6587\u66F8\uFF09\u306F\u3001\u5143\u3005\u305D\u308C\u305E\u308C\u72EC\u7ACB\u30FB\u5B8C\u7D50\u3057\u3066\u3044\u308B\u8AF8\u6587\u66F8\u3092\u306E\u3061\u306B\u7DE8\u8005\u304C\u7D44\u307F\u5408\u308F\u305B\u308B\u3053\u3068\u306B\u3088\u3063\u3066\u3001\u73FE\u5728\u898B\u308B\u3088\u3046\u306A\u5F62\u3068\u3057\u3066\u6210\u7ACB\u3057\u305F\u3068\u3059\u308B\u8AAC\u3067\u3042\u308B\u3002"@ja . . . . . . . "\u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u0629 (DH) \u0647\u064A \u0646\u0645\u0648\u0630\u062C \u0645\u0633\u062A\u062E\u062F\u0645 \u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0639\u0644\u0645\u0627\u0621 \u0627\u0644\u0643\u062A\u0627\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0642\u062F\u0633 \u0644\u0634\u0631\u062D \u0623\u0635\u0648\u0644 \u0648\u062A\u0643\u0648\u064A\u0646 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629\u060C \u0627\u0644\u0643\u062A\u0628 \u0627\u0644\u062E\u0645\u0633\u0629 \u0627\u0644\u0623\u0648\u0644\u0649 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0643\u062A\u0627\u0628 \u0627\u0644\u0645\u0642\u062F\u0633 (\u0633\u0641\u0631 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0648\u064A\u0646\u060C \u0627\u0644\u062E\u0631\u0648\u062C\u060C \u0627\u0644\u0644\u0627\u0648\u064A\u064A\u0646\u060C \u0627\u0644\u0639\u062F\u062F\u060C \u0627\u0644\u062A\u062B\u0646\u064A\u0629). \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u0627\u0644\u0623\u062E\u0631\u0649 \u0647\u064A \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0645\u064A\u0644\u064A\u0629 \u0648\u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0648\u064A\u0629\u061B \u0648\u062A\u062A\u0641\u0642 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u062C\u0645\u064A\u0639\u0627 \u0639\u0644\u0649 \u0623\u0646 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629 \u0644\u064A\u0633\u062A \u0639\u0645\u0644\u0627 \u0645\u0648\u062D\u062F\u0627 \u0644\u0647 \u0645\u0624\u0644\u0641 \u0648\u0627\u062D\u062F\u060C \u0648\u0644\u0643\u0646 \u0645\u0646 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0645\u062C\u0645\u0639\u0629 \u0639\u0644\u0649 \u0645\u062F\u0649 \u0642\u0631\u0648\u0646 \u0639\u062F\u064A\u062F\u0629 \u0648\u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0627\u0644\u0639\u062F\u064A\u062F \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0645\u0624\u0644\u0641\u064A\u0646. \u0648\u062A\u062E\u062A\u0644\u0641 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0627\u062A \u062D\u0648\u0644 \u0637\u0628\u064A\u0639\u0629 \u0647\u0630\u0647 \u0627\u0644\u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0648\u0643\u064A\u0641\u064A\u0629 \u062A\u062C\u0645\u064A\u0639\u0647\u0627. \u062D\u0633\u0628 \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u0629 \u0647\u0646\u0627\u0643 \u0623\u0631\u0628\u0639\u0629 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631\u060C \u0643\u0644 \u0645\u0646\u0647\u0627 \u0643\u0627\u0646\u062A \u0641\u064A \u0627\u0644\u0623\u0635\u0644 \u0643\u062A\u0627\u0628\u0627 \u0645\u0646\u0641\u0635\u0644\u0627 \u0648\u0645\u0633\u062A\u0642\u0644\u0627 (\u00AB\u0648\u062B\u064A\u0642\u0629\u00BB)\u060C \u062A\u0645 \u0636\u0645\u0647\u0627 \u0645\u0639\u0627 \u0641\u064A \u0623\u0648\u0642\u0627\u062A \u0645\u062E\u062A\u0644\u0641\u0629 \u0645\u0646 \u0642\u0628\u0644 \u0645\u062C\u0645\u0648\u0639\u0629 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0645\u062D\u0631\u0631\u064A\u0646 (\"redactors\"). \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0648\u064A\u0629 \u062A\u0631\u0649 \u0627\u0644\u062A\u0648\u0631\u0627\u0629 \u0643\u062A\u062C\u0645\u064A\u0639 \u0644\u0645\u062C\u0645\u0648\u0639\u0629 \u0645\u0646 \u0627\u0644\u0634\u0638\u0627\u064A\u0627 \u0627\u0644\u0635\u063A\u064A\u0631\u0629\u060C \u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u062A\u0643\u0645\u064A\u0644\u064A\u0629 \u062A\u0631\u0627\u0647 \u0643\u0648\u062B\u064A\u0642\u0629 \u0623\u0633\u0627\u0633\u064A\u0629 \u062A\u0645\u062A \u0625\u0636\u0627\u0641\u0629 \u0623\u062C\u0632\u0627\u0621 \u0639\u0644\u064A\u0647\u0627 \u0645\u0623\u062E\u0648\u0630\u0629 \u0645\u0646 \u0645\u0635\u0627\u062F\u0631 \u0639\u062F\u064A\u062F\u0629."@ar . . . . "\u0627\u0644\u0641\u0631\u0636\u064A\u0629 \u0627\u0644\u0648\u062B\u0627\u0626\u0642\u064A\u0629"@ar . . . . . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u043B\u044C\u043D\u0430\u044F \u0433\u0438\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430 (\u0430\u043D\u0433\u043B. documentary hypothesis) \u0443\u0442\u0432\u0435\u0440\u0436\u0434\u0430\u0435\u0442, \u0447\u0442\u043E \u0442\u0435\u043A\u0441\u0442 \u041F\u044F\u0442\u0438\u043A\u043D\u0438\u0436\u0438\u044F (\u043F\u0435\u0440\u0432\u044B\u0445 \u043F\u044F\u0442\u0438 \u043A\u043D\u0438\u0433 \u0412\u0435\u0442\u0445\u043E\u0433\u043E \u0417\u0430\u0432\u0435\u0442\u0430) \u043F\u0440\u0438\u043E\u0431\u0440\u0451\u043B \u0441\u043E\u0432\u0440\u0435\u043C\u0435\u043D\u043D\u0443\u044E \u0444\u043E\u0440\u043C\u0443 \u0432 \u0440\u0435\u0437\u0443\u043B\u044C\u0442\u0430\u0442\u0435 \u043E\u0431\u044A\u0435\u0434\u0438\u043D\u0435\u043D\u0438\u044F \u043D\u0435\u0441\u043A\u043E\u043B\u044C\u043A\u0438\u0445 \u043F\u0435\u0440\u0432\u043E\u043D\u0430\u0447\u0430\u043B\u044C\u043D\u043E \u043D\u0435\u0437\u0430\u0432\u0438\u0441\u0438\u043C\u044B\u0445 \u043B\u0438\u0442\u0435\u0440\u0430\u0442\u0443\u0440\u043D\u044B\u0445 \u0438\u0441\u0442\u043E\u0447\u043D\u0438\u043A\u043E\u0432 (\u0434\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u043E\u0432)."@ru . . . . . . . . . "61345"^^ . "Enligt fyrk\u00E4llsteorin eller fyrk\u00E4llshypotesen \u00E4r Moseb\u00F6ckerna sammanst\u00E4lld av fyra huvudk\u00E4llor: eller J fr\u00E5n 900-talet f.Kr., d\u00E4r Gud vanligen kallas Jahve; eller E fr\u00E5n 800-talet f.Kr., d\u00E4r Gud vanligen kallas Elohim; eller P fr\u00E5n 500-talet f.Kr., som \u00E4r en mindre litter\u00E4r f\u00F6rfattare \u00E4n de b\u00E5da f\u00F6reg\u00E5ende; samt Deuteronomisten eller D fr\u00E5n 600-talet f.Kr. som skrev Femte Mosebok. K\u00E4llorna sammanst\u00E4lldes av en eller flera redakt\u00F6rer i en utdragen komplex process som anses vara avslutad p\u00E5 400-talet f.Kr.. F\u00F6rutom skillnader i anv\u00E4ndningen av gudsnamn f\u00F6rekommer \u00E4ven andra stilistiska och teologiska skillnader mellan k\u00E4llorna."@sv . . "Die Neuere Urkundenhypothese ist eine Theorie der historisch-kritischen Bibelwissenschaft \u00FCber die Entstehung des Pentateuchs, die im Gefolge der Aufkl\u00E4rung entwickelte wurde und im 19. Jahrhundert entfaltet wurde. Sie l\u00F6ste die \u00C4ltere Urkundenhypothese ab. Bis in die 1970er Jahre hinein blieb sie in Westeuropa das klassische Pentateuchmodell. W\u00E4hrend die Hypothese in der modernen europ\u00E4ischen Forschung kaum noch Anh\u00E4nger hat, behielt sie in den USA ihren Status."@de . . "\uBB38\uC11C\uC124"@ko . "Hipotesis dokumen (HD) menyatakan bahwa kelima kitab pertama Perjanjian Lama (Kejadian, Keluaran, Imamat, Bilangan dan Ulangan, yang dikenal sebagai Torah atau Pentateukh) merupakan gabungan dari dokumen-dokumen yang berasal dari sumber-sumber yang aslinya saling mandii. Menurut versi berpengaruh dari hipotesis ini yang dirumuskan oleh Julius Wellhausen (1844 - 1918), ada empat sumber utama, dan sumber-sumber ini serta waktu penulisannya yang diperkirakan adalah:"@in . . . . . . "Teorie vzniku T\u00F3ry se zab\u00FDvaj\u00ED ot\u00E1zkou, jak vznikla T\u00F3ra jako velmi komplexn\u00ED a slo\u017Eit\u00FD liter\u00E1rn\u00ED celek."@cs . . . . . "Fyrk\u00E4llsteorin"@sv . "1113140993"^^ . . . "\uBB38\uC11C\uC124(documentary hypothesis, DH) \uB610\uB294 \uBCA8\uD558\uC6B0\uC820\uC758 \uBB38\uC11C\uAC00\uC124\uC740 \uBAA8\uC138 5\uACBD\uC774 4\uAC00\uC9C0 \uBB38\uC11C\uC758 \uD615\uD0DC\uB85C \uB3C5\uB9BD\uC801\uC774\uACE0 \uC720\uC0AC\uD558\uBA74\uC11C \uC644\uC804\uD788 \uAC16\uCD94\uC5B4\uC9C4 \uD615\uD0DC\uC758 \uC11C\uC220\uB85C \uB418\uC5B4\uC788\uACE0, \uADF8\uAC83\uB4E4\uC774 \uC77C\uB828\uC758 \uD3B8\uC9D1\uC790\uB4E4\uC5D0 \uC758\uD574 \uD604\uC7AC\uC758 \uBAA8\uC2B5\uC73C\uB85C \uC870\uD569\uB418\uC5C8\uB2E4\uACE0 \uAC00\uC815\uD558\uC5EC \uC8FC\uC7A5\uD558\uB294 \uC774\uB860\uC774\uB2E4. \uC774 \uD3B8\uC9D1\uD615\uD0DC\uB294 \uC8FC\uB85C 4\uAC00\uC9C0\uB85C \uC778\uC2DD\uB418\uB294\uB370, \uC774\uAC83\uC774 \uBB38\uC11C\uC124\uC758 \uC8FC\uC694\uBD80\uBD84\uC778 \uAC83\uC740 \uC544\uB2C8\uB2E4. \uBB38\uC11C\uC124\uC758 \uC57D\uC810\uC744 \uBCF4\uC644\uD558\uAE30 \uC704\uD558\uC5EC \uC591\uC2DD\uBE44\uD3C9 \uC774\uB860\uC774 \uD0C4\uC0DD\uD588\uB2E4."@ko . . . . . . . . . "La hip\u00F2tesi documental \u00E9s una teoria filol\u00F2gica que proposa aplicar el criticisme textual als primers cinc llibres de la B\u00EDblia (el Pentateuc) per demostrar que s\u00F3n fruit de la uni\u00F3 de diversos textos. Aquesta teoria va ser promulgada per Julius Wellhausen al segle XIX (\u00E8poca de l'auge del comparatisme) i va aixecar forta pol\u00E8mica, ja que topava amb la idea que el creador \u00FAnic dels llibres era Mois\u00E8s. Alguns religiosos, acceptant la teoria, van afirmar que Mois\u00E8s era el refundidor, inspirat per D\u00E9u per triar els passatges m\u00E9s propers als fets. Segons aquesta teoria, hi hauria quatre fonts diferents, recognoscibles per com anomenen D\u00E9u o la seva postura davant dels fets: la J (que usa Jahv\u00E9), E (Elohim), la P (que recalca el paper dels sacerdots) i D (deuteronomista). Aquests diferents or\u00EDgens expliquen les repeticions de fragments i les incoher\u00E8ncies que es troben en el text b\u00EDblic, abans explicades nom\u00E9s pel fet que Mois\u00E8s copiava imperfectament el dictat div\u00ED."@ca . . "L\u2019hypoth\u00E8se documentaire est une hypoth\u00E8se aujourd'hui abandonn\u00E9e qui affirme que les cinq premiers livres de l'Ancien Testament, formant le Pentateuque ou Torah, ont pour origine quatre sources diff\u00E9rentes : le document jahviste, le document \u00E9lohiste, le document deut\u00E9ronomiste et le document sacerdotal. Cette hypoth\u00E8se a \u00E9t\u00E9 syst\u00E9matis\u00E9e au XIXe si\u00E8cle par les biblistes allemands Charles-Henri Graf (1815-1869) et Julius Wellhausen (1844-1918), dont les conclusions sont connues sous le nom de \u00AB syst\u00E8me de Graf-Wellhausen \u00BB. Ce syst\u00E8me n'est pas la premi\u00E8re hypoth\u00E8se documentaire. Auparavant, (de) (1683-1715), Jean Astruc (1684-1766) puis \u00C9douard Reuss (1804-1891) en avaient d\u00E9j\u00E0 formul\u00E9 un \u00E9quivalent. Le syst\u00E8me de Graf-Wellhausen a domin\u00E9 dans les milieux de l'ex\u00E9g\u00E8se biblique jusqu'aux ann\u00E9es 1970, \u00E9poque \u00E0 laquelle il a \u00E9t\u00E9 remis en question par plusieurs chercheurs et, quoique encore d\u00E9fendu par certains d'entre eux, est devenu caduc sans qu'une nouvelle approche ex\u00E9g\u00E9tique rencontre pour autant le consensus. S'appuyant sur l'\u00E9tat des textes et leur date probable de composition, la recherche actuelle privil\u00E9gie deux autres hypoth\u00E8ses : d'une part, la \u00AB th\u00E9orie des fragments \u00BB, qui postule la mise en forme de plusieurs traditions diff\u00E9rentes, \u00E0 des dates variables ; d'autre part, la \u00AB th\u00E9orie des compl\u00E9ments \u00BB, selon laquelle des textes initiaux ont subi diverses modifications ou interpolations. Elle tend \u00E0 discerner deux grands groupes r\u00E9dactionnels : l'\u00E9cole deut\u00E9ronomiste et l'\u00E9cole sacerdotale."@fr . . . . . . . "De documentaire hypothese is de hypothese in de Bijbelwetenschap waarin een reconstructie wordt gevormd van de oorspronkelijke bronnen van de Thora of Pentateuch (de eerste vijf boeken van de Hebreeuwse Bijbel: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium). Deze bronnen zijn deels onafhankelijk van elkaar ontstaan en zijn gebruikt bij het redactionele proces om de definitieve vorm van de Thora te bepalen. Binnen de documentaire hypothese wordt getracht aan de hand van het taalgebruik van delen van de Thora \u2014 zinswendingen, woordgebruik, uitdrukkingen en de visie die hieruit blijkt \u2014 te herleiden welk tekstdeel kan worden herleid tot een oorspronkelijke bron. Omdat er in hoofdzaak vaak wordt gesproken over vier \"hoofdbronnen\", wordt de hypothese ook wel aangeduid als de (vier)bronnenhypothese. Soms wordt ook de letterlijke vertaling uit het Duits gebruikt: de (nieuwe) oorkondenhypothese. De belangrijkste versie van deze hypothese is geformuleerd door de Duitse theoloog Julius Wellhausen (1844-1918) tegen het einde van de 19e eeuw (de \"Wellhausen-hypothese\"). Volgens Wellhausen waren er vier belangrijke bronnen die een beeld van de religieuze geschiedenis van de Isra\u00EBlieten schetsen: \n* J , ofwel de Jahwist; geschreven omstreeks 950 v.Chr. in het zuidelijke koninkrijk Juda \n* E, ofwel de Elohist; geschreven omstreeks 850 v.Chr. in het noordelijke koninkrijk Isra\u00EBl \n* D, ofwel de Deuteronomist; geschreven omstreeks 621 v.Chr. in Jeruzalem tijdens een periode van godsdienstige hervorming onder koning Josia \n* P, ofwel de Priestercodex; geschreven omstreeks 450 v.Chr. door A\u00E4ronitische priesters. De redacteur die deze bronnen samengevoegd zou hebben tot de uiteindelijke Thora staat bekend als R. De werkzaamheid van R is (volgens deze hypothese) op meerdere momenten in het ontstaansproces van de Thora te herkennen, maar als uiteindelijke redacteur duidt men vaak Ezra aan. In de 20e eeuw werd deze hypothese leidend bij het onderzoek van het ontstaan van de Thora. De meeste Bijbelgeleerden gaan uit van een of andere vorm van de documentaire hypothese, en blijven gebruikmaken van Wellhausens terminologie en inzichten, zij het in een wat verder uitgewerkte vorm."@nl . . . . "L\u2019hypoth\u00E8se documentaire est une hypoth\u00E8se aujourd'hui abandonn\u00E9e qui affirme que les cinq premiers livres de l'Ancien Testament, formant le Pentateuque ou Torah, ont pour origine quatre sources diff\u00E9rentes : le document jahviste, le document \u00E9lohiste, le document deut\u00E9ronomiste et le document sacerdotal. Cette hypoth\u00E8se a \u00E9t\u00E9 syst\u00E9matis\u00E9e au XIXe si\u00E8cle par les biblistes allemands Charles-Henri Graf (1815-1869) et Julius Wellhausen (1844-1918), dont les conclusions sont connues sous le nom de \u00AB syst\u00E8me de Graf-Wellhausen \u00BB."@fr . . . . . "Hipoteza czterech \u017Ar\u00F3de\u0142, hipoteza JEPD, hipoteza dokument\u00F3w \u2013 hipoteza wyja\u015Bniaj\u0105ca histori\u0119 powstawania Pi\u0119cioksi\u0119gu, a tak\u017Ce innych najstarszych ksi\u0105g biblijnych (takich jak Ksi\u0119ga Jozuego czy Ksi\u0119ga S\u0119dzi\u00F3w), zak\u0142adaj\u0105ca, \u017Ce Pi\u0119cioksi\u0105g powsta\u0142 w rezultacie trwaj\u0105cego kilka stuleci procesu \u0142\u0105czenia i redagowania czterech niezale\u017Cnych i paralelnych (a wi\u0119c opowiadaj\u0105cych o tych samych wydarzeniach) dokument\u00F3w (\u017Ar\u00F3de\u0142). Do lat 70. XX wieku by\u0142a to najpopularniejsza hipoteza wyja\u015Bniaj\u0105ca powstanie Tory, obecnie jest jednak szeroko kwestionowana. Zdaniem wi\u0119kszo\u015Bci teolog\u00F3w katolickich i cz\u0119\u015Bci protestanckich hipoteza ta nie sprzeciwia si\u0119 natchnionemu charakterowi tekstu. Hipotez\u0119 czterech \u017Ar\u00F3de\u0142, podobnie jak inne modele genezy Pi\u0119cioksi\u0119gu, sformu\u0142owano, aby wyja\u015Bni\u0107, dlaczego jego tekst jest niejednolity: narracja jest nieci\u0105g\u0142a, a w obr\u0119bie jednej ksi\u0119gi pojawiaj\u0105 si\u0119 paralelne, uwa\u017Cane za sprzeczne ze sob\u0105 opowiadania (np. dwa opisy stworzenia cz\u0142owieka, dwa przymierza Abrahama z Bogiem), r\u00F3\u017Cnice stylistyczne i terminologiczne. Tora zawiera r\u00F3wnie\u017C kilka r\u00F3\u017Cnych kodeks\u00F3w praw i wydaje si\u0119, \u017Ce nie mog\u0142y one funkcjonowa\u0107 jednocze\u015Bnie. Wszystko to sprawi\u0142o, \u017Ce u progu XIX wieku sta\u0142o si\u0119 oczywiste, \u017Ce poszczeg\u00F3lne cz\u0119\u015Bci ksi\u0105g Tory musz\u0105 pochodzi\u0107 z r\u00F3\u017Cnych epok. Potrzebna wi\u0119c by\u0142a hipoteza wyja\u015Bniaj\u0105ca, w jaki spos\u00F3b dosz\u0142o do powstania tekstu Pi\u0119cioksi\u0119gu, kt\u00F3rym dysponujemy obecnie."@pl . "\u5E95\u672C\u5B78\u8AAA"@zh . . . . "Hip\u00F3tese documental"@pt . . . "De documentaire hypothese is de hypothese in de Bijbelwetenschap waarin een reconstructie wordt gevormd van de oorspronkelijke bronnen van de Thora of Pentateuch (de eerste vijf boeken van de Hebreeuwse Bijbel: Genesis, Exodus, Leviticus, Numeri en Deuteronomium). Deze bronnen zijn deels onafhankelijk van elkaar ontstaan en zijn gebruikt bij het redactionele proces om de definitieve vorm van de Thora te bepalen. Binnen de documentaire hypothese wordt getracht aan de hand van het taalgebruik van delen van de Thora \u2014 zinswendingen, woordgebruik, uitdrukkingen en de visie die hieruit blijkt \u2014 te herleiden welk tekstdeel kan worden herleid tot een oorspronkelijke bron. Omdat er in hoofdzaak vaak wordt gesproken over vier \"hoofdbronnen\", wordt de hypothese ook wel aangeduid als de (vier)bronnen"@nl . . . "\u0414\u043E\u043A\u0443\u043C\u0435\u043D\u0442\u0430\u043B\u044C\u043D\u0430\u044F \u0433\u0438\u043F\u043E\u0442\u0435\u0437\u0430"@ru . . . .